تاثیر پماد گیاه دم اسب بر ترمیم و درد ناشی از اپی زیاتومی در زنان نخست زا: یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده

Abstract

چکیده: اپی زیاتومی یکی از رایج ترین جراحی های مامایی است. میلیون ها زن در سراسر دنیا بعد از زایمان و اپی زیاتومی درد زیادی را تجربه می کنند. فعالیت های تحقیقاتی زیادی در کشور به منظور کاهش میزان برش اپی زیاتومی انجام شده است، ولی میزان آن در کشور حدودا سه برابر میزان توصیه شده در سازمان بهداشت جهانی است. در حال حاضر جهت تسکین درد و ترمیم اپی زیاتومی از داروهای شیمیایی استفاده می شود اما استفاده از داروهای شیمیایی عوارض زیادی برای مادر و گاه نوزاد او دارد، با در نظر گرفتن این نکته که کشور ما منبع غنی از گیاهانی است که کاربرد دارویی دارند و استفاده از داروهای گیاهی از دیرباز در کشور ما رواج داشته و مصرف آن مورد پذیرش مردم بوده است و با در نظر گرفتن اینکه داروهای گیاهی عوارض کمتری نسبت به داروهای شیمیایی دارند، لذا برآن شدیم جهت ارتقاء کیفیت مراقبت های مامایی در زنان نخست زا تاثیر گیاه پماد دم اسب بر میزان ترمیم التهاب و درد ناشی از برش اپی زیاتومی را بررسی کنیم. روش بررسی: مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی شده و دو سو کور می باشد که روی 108 مادر زایمان کرده(54 مادر در گروه پماد دم اسب و 54 زن در گروه پلاسبو) در مرکز آموزشی درمانی الزهراء تبریز انجام شد. قبل از ترخیص مادر از بیمارستان پمادهای گیاه دم اسب 3% و پلاسبو به ترتیب شماره گذاری به حاوی پرسش نامه ها و پمفلت آموزشی به مادران زایمان کرده داده شد و از آنها درخواست شد بعد از دوش سرپایی در منزل و تمیز کردن محل اپی زیاتومی و خشک کردن آن، پماد را به میزان یک بند انگشت روی محل زخم بمالند و سپس از یک نوار بهداشتی تمیز استفاده کنند، این کار را هر 2±12 ساعت یک بار تا 1±10 روز انجام دهند. از مادران زایمان کرده درخواست شد روز 1±5 به مرکز بهداشتی درمانی باوفا و روز 10 به مرکز آموزشی درمانی الزهرا جهت کنترل محل بخیه ها مراجعه کنند. پیامد ثانویه این مطالعه تداد قرص های مصرفی و حوادث جانبی در طی ده روز پس از زایمان بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS13 و روش های آماری Mann-Whitney U و ANCOVA و T-test و X مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: پیامد اولیه در این پژوهش میزان ترمیم و شدت درد ناحیه اپی زیاتومی بود. نمره ریدا قبل از مداخله در گروه پماد دم اسب 1/6±5/0 و در گروه پماد پلاسبو 1/6±4/1 بود از نظر میانگین ترمیم زخم اپی زیاتومی 1±5 روز پس از زایمان در گروه مصرف کننده پماد دم اسب2/73(0/18) و در گروه پلاسبو 4/2(0/18) بود. نتیجه گیری: نتایج مطالعه ما نشان داد که پماد 3% گیاه دم اسب، ترمیم زخم اپی زیاتومی را بهبود و شدت درد آن را در طی 10 روز پس از زایمان کاهش می دهد. بر طبق تحقیقات ما در این پژوهش، اولین مطالعه بررسی تاثیر گیاه دم اسب بر ترمیم و کاهش درد زخم اپی زیاتومی در انسان بود.