تاثیر آموزش تلفیقی بر خودکارآمدی بیماران مبتلا به سرطان پستان و تنش خانواده: کارآزمایی بالینی
Abstract
چکیده: مقدمه: درک بیماران سرطانی از خودکارآمدی با گذشت زمان کاهش یافته و سطح خودکارآمدی نیز بر مراقبت از خود در بیماران مبتلا به سرطان پستان موثر شناخته شده است. مداخلاتی که در جهت ارتقای خودکارآمدی بیماران انجام میشود میتواند در کاهش ناراحتی و رنج بیمار و مراقبت کننده از وی احتمالا اثر مثبت داشته باشد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر آموزش تلفیقی بر خودکارآمدی بیماران مبتلا به سرطان پستان و تنش خانواده آنها میباشد. روش بررسی: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی کنترل شده میباشد که بر روی 60 زوج بیمار مبتلا به سرطان پستان و مراقبت کننده از وی در مرکز آموزشی درمانی شهید قاضی طباطبایی تبریز انجام شد. نمونه گیری در این پژوهش بصورت نمونه گیری آسان یا در دسترس انجام شد. شرکت کنندگان بصورت تصادفی در دو گروه مداخله یا کنترل قرار داده شدند. بمنظور پنهان سازی تخصیص در دو گروه کنترل و مداخله از پاکتهای دربسته با رنگ تیره که به تعداد افراد مورد نیاز در هر گروه عناوین مداخله و کنترل در آنها وجود داشت استفاده شد. این پاکتها قبلا توسط فرد دیگری غیر از پژوهشگر درگیر در جمع آوری داده ها آماده شده بود. باز نمودن پاکتها پس از تکمیل پیش آزمون انجام گرفت. او این پاکت به اولین فرد دارای معیار ورود به مطالعه داده شد و تا تکمیل شدن حجم نمونه مورد نظر در مرکز مربوطه ادامه یافت. ابزار سنجش پرسشنامه خودکارآمدی مرتبط با سرطان و معیار تنش خانواده بود که پیش از آزمون و 6 هفته بعد از آن توسط فرد دیگری غیر از پژوهشگر تکمیل شد. گروه مداخله آموزشهای کتبی، شفاهی و پیگیری تلفنی را در کنار مراقبت کننده دریافت کردند اما گروه کنترل مراقبت روتین را دریافت کردند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد در همه حیطه های خودکارآمدی میانگین نمرات بعد از مداخله نسبت به قبل از آن در گروه مداخله افزایش یافته است. میانگین نمره تنش فرد مراقبت کننده در گروه مداخله قبل از مداخله 8/3+-2/3 و بعد از مداخله به 4/8+-2/3 کاهش یافته بود اما در گروه کنترل میانگین نمره تنش فرد مراقبت کننده در گروه کنترل قبل از مداخله 7/9+-2/2 بود در حالیکه بعد از مداخله 7/8+-2/8 شده بود. نتیجه گیری: آموزش بروش تلفیقی به افزایش خودکارآمدی بیماران مبتلا به سرطان و کاهش تنش فرد مراقبت کننده از آنها کمک میکند و میتوان از این روش در مدیریت بیماران در مراکز درمانی و حیطه های مراقبتی استفاده کرد.