بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد استفاده کنندگان از آمپولهای دپوپروورا در مورد این روش در مراکز بهداشتی و درمانی تبریز1378
Abstract
چکیده: مقدمه: آمپولهای دپوپروورا یکی از روشهای پیشگیری از بارداری طولانی اثر و موقت بوده که حاوی فقط پروژسترون است. اثر ضد بارداری این آمپولها مشابه عقیم سازی می باشد و احتمال بارداری در طی 16 هفته پس از تزریق آمپول خیلی کم است. بیش از 13 میلیون زن در سراسر جهان از این روش استفاده می کنند. مهم ترین عارضه آمپولها، مانند تمام روشهای پروژسترونی طولانی اثر، ایجاد اختلالات قاعدگی می باشد. برخی از عوارض جانبی آن عبارتند از: افزایش وزن، سر درد، تورم سینه ها و افسردگی. امید است پژوهش حاضر با شناساندن وضعیت موجود در زمینه آگاهی، نگرش و عملکرد استفاده کننده گان از آمپول دپوپروورا به مسئولین در برنامه ریزی جهت بهره گیری بهینه از این روش کمک نماید. مواد و روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که از طریق مصاحبه و مطالعه پرونده تکمیل شد. جامعه پژوهش شامل کلیه زنانی بودند که اولین آمپول دپوپروورا را در طی سال 1377 در مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز تزریق کرده بودند. 200 نفر زنان واجد شرایط به طریق نمونه گیری تصادفی برای مطالعه انتخاب شوند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات علاوه بر توزیع فراوانی مطلق، درصدی، میانگین و انحراف معیار از آزمونt استیودنت، آنالیز واریانس یکطرفه و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج: اکثریت واحدهای پژوهش از آگاهی متوسط برخوردار بودند و تنها 3/5 درصد آنان دارای آگاهی خوب بودند. اکثریت واحدها نسبت به آمپولهای دپوپروورا نگرش مثبت داشتند. 33/0 درصد واحدهای مورد پژوهش به مدت یکسال یا بیشتر، 20/0 درصد به مدت 9 ماه، 29/5 درصد به مدت 6 ماه و 17/5 درصد به مدت 3 ماه از این روش استفاده کردند. هیچ موردی از حاملگی در این پژوهش گزارش نگردید. اختلالات قاعدگی در 46/5 درصد موارد باعث ترک استفاده از آمپول شده بودند. ارتباط معنی داری بین آگاهی و نگرش،آگاهی و تعداد آمپولهای تزریق شده وجود نداشت، ولی بین نگرش و تعداد آمپولهای تزریق شده ارتباط مثبت معنی دار وجود داشت. بحث: با وجود اینکه مطابق اعلامیه سازمان جهانی بهداشت، استفاده آگاهانه از روشهای ضد بارداری حق هر زوجی می باشد ولی نتایج این پژوهش نشان داد اکثریت افراد مورد مطالعه، آگاهی کافی جهت استفاده از این روش را نداشتند و میزان تداوم استفاده از این روش به یکسال حتی در مقایسه با نتایج اغلب تحقیقات در دنیا پایین بود. لذا آموزش زنان به روشهای مختلف و افزایش آگاهی آنان در مورد نحوه استفاده از این روش، عوارض آن و موارد منع استعمال آمپولها در جهت بهره گیری بهتر از آمپولهای دپوپروورا و افزایش میزان تداوم مصرف آن ضروری به نظر می رسد.