بررسی نحوه عملکرد مدیران خدمات پرستاری بر اساس فرآیند مدیریت از دیدگاه سطوح مختلف مدیریت پرستاری در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، سال1377

Abstract

چکیده: مقدمه: دانش مدیریت، آگاهی سازمان یافته ای است که زیر ساز عمل مدیران می باشد. موفقیت عملکرد یک سیستم به نحوه مدیریت آن بستگی دارد. از این رو تحقیق حاضر تحت عنوان بررسی نحوه عملکرد مدیران خدمات پرستاری بر اساس فرآیند مدیریت از دیدگاه سطوح مختلف مدیریت پرستاری در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی مازندران سال1377 ، انجام گرفته است. مواد و روش: این پژوهش یک مطالعه توصیفی است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه بوده است که جهت دستیابی به اهداف پژوهش در دو بخش تنظیم گردید. بخش اول شامل 9 سوال در ارتباط با مشخصات فردی واحدهای مورد پژوهش می باشد. بخش دوم شامل 60 سوال در ارتباط با عملکرد مدیران خدمات‌ پرستاری در فرآیند مدیریت که در پنج زمینه برنامه ریزی، سازماندهی، بکارگیری نیروی انسانی، هدایت و رهبری و کنترل و نظارت مطرح گردیده است. معیار سنجش در پرسشنامه مقیاس لیکرت و جوابها در محدوده قرار داشت. روایی و پایایی پرسشنامه به طریقه اعتبار محتوی و آزمون دو نیمه کردن اسپیرمن براون کسب شده است. نمونه های این پژوهش را کلیه مدیران پرستاری شاغل در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در نظر گرفته شده بودند که از این تعداد 94 نفر آنها به پرسشنامه ها پاسخ دادند. محیط پژوهش را کلیه بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مازندران تشکیل می داد. نتایج: اطلاعات بدست آمده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی در 21 جدول‌ خلاصه شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار کامپیوتری SPSS استفاده گردید. نتایج یافته ها نشانگر آنند که اکثریت مدیران پرستاری شرکت کننده در پژوهش‌ در گروه سنی 30-39 سال بوده، 75 نفر از 94 نفر مونث، 67 نفر متاهل و 89نفر دارا درجه کارشناسی پرستاری بوده‌اند. همچنین یافته ها نشان می دهد که اکثریت مدیران شرکت کننده در تحقیق سابقه کار 1-9 ساله در پرستاری داشته، 50 نفر دارای سابقه کار مدیریتی 1-9 ساله بوده و 53 نفر مدیران پرستاری دارای سمت سر پرستار در هنگام تحقیق بوده‌اند. اکثریت در کلاس های آموزش مدیریت شرکت نکرده بودند و بیشترین تعداد افراد که در کلاسهای آموزش مدیریت شرکت کرده بودند، فقط به مدت 10-49 ساعت آموزش مدیریت داشتند. در رابطه با نحوه عملکرد مدیران خدمات پرستاری، یافته ها نشان میدهند که اکثریت یعنی 63 نفر عملکرد مدیران خدمات پرستاری را در برنامه ریزی، 64 نفر در سازماندهی، 43 نفر در بکارگیری نیروی انسانی، 71 نفر در هدایت و رهبری، 60 نفر در کنترل و نظارت و 49 نفر در فرآیند مدیریت، خوب دانسته‌اند و بین مشخصه فردی جنس واحدهای مورد پژوهش و نظراتشان راجع به نحوه عملکرد مدیران خدمات پرستاری ارتباط معنی دار وجود دارد و در بقیه موارد ارتباط معنی دار وجود ندارد. بحث: با توجه به هدف کلی پژوهش تعیین نحوه عملکرد مدیران خدمات پرستاری بر اساس فرآیند مدیریت از دیدگاه سطوح مختلف مدیریت پرستاری نتایج پژوهش حاکی از آن است که عملکرد مدیران خدمات پرستاری بر اساس فرآیند مدیریت خوب بوده است‌ ولی یک سوم عوامل عملکردی در مرحله سوم فرآیند مدیریت یعنی بکارگیری نیروی انسانی شامل مصاحبه با پرسنل جدید جهت تعیین بخش، در نظر گرفتن زمان لازم برای آشنایی و تطابق افراد، اقدامات لازم جهت رفع احتیاجات مادی و معنوی افراد، ایجاد دوره های آموزشی کوتاه مدت، تسهیلات جهت ادامه تحصیل پرستاران و تسهیلات جهت رفاه کارکنان، همچنین بعضی از فاکتورها در مرحله چهارم فرآیند مدیریت یعنی هدایت و رهبری شامل استفاده از نظرات‌ پرسنل در تصمیم گیری، ایجاد محیط برای ابتکار و نوآوری و تشویق در ان جام وظایف و همچنین بعضی از فاکتورهای عملکردی در مرحله پنجم فرآیند مدیریت یعنی کنترل شامل فراهم بودن ابزار مناسب جهت کنترل و مقایسه اطلاعات با معیارهای از قبل تعیین شده، همیشه انجام نمی شدند. کاربرد نتایج حاصل از این پژوهش در زمینه های مختلف پرستاری مورد بحث و بررسی قرار گرفته و پیشنهاداتی جهت انجام پژوهش های بعدی ارائه گردید