بررسی نحوه بکارگیری اصول پیشگیری از تماس با خون بیماران تحت عمل جراحی توسط کارکنان اتاقهای عمل یکی از بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تبریز- 1375
Abstract
چکیده: مقدمه: پرستاران هنگام مراقبت از بیماران در معرض آلودگی با ویروسهای نقصی ایمنی انسانی و هپاتیت ب قرار دارند. خطر انتقال هپاتیت ب از یک بیمار شناخته شده به دنبال فرو رفتن تصادفی سوزن 27 الی 47 درصد و خطر انتقال ویروس نقص ایمنی انسانی 0/31 درصد است. امروزه بهترین راه محافظی قابل دسترس در برابر عوامل بیماریزای منتقل شونده با خون در مراکز مراقبتهای بهداشتی بکارگیری اصول پیشگیری از تماس با خون و ترشحاک می باشد. با توجه به مطالب یاد شده در مورد خطرات تماس با خون و وجود امکان پیشگیری از آن پژوهشی تحت عنوان نحوه بکارگیری اصول پیشگیری از تماس با خون در اتاق عمل یکی از بیمارستانهای کشورمان ضروری بنظر می رسد. روشها و مواد: این پژوهش یک مطالعه توصیفی است. برای گرد آوری دادها از روش مشاهده و پرکردن چک لیست استفاده شده است جک لیست شامل 3 بخش و 50 سوال است بخش اول شامل 20 سوال در مورد نمونه ها، عمل جراحی و وجود لوازم ضروری در اتاق عمل، بخش دوم 14 سوال مربوط به نحوه پیشگیری از زخمی شدن کارکنان حین عمل و بخش سوم شامل 16 سوال مربوط به نحوه پیشگیری از تماس با خون با پوست و مخاط کارکنان است نمونه ها 60نفر از کارکنان اتاقهای عمل یکی از بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تبریز بوده و برای نمونه گیری از روش سهمیه ای استفاده شده است. نتایج: به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده و نتایج در 30 جدول و 12 نمودار ارائه شده است. نتایج آماری در رابطه با هدف ویژه اول پژوهش نشان داد که 54/9 درصد از کارکنان اصول پیشگیری از تماس با خون در اثر زخمی شدن حین عمل را در حد ضعیف و 45/1 درصد آنها در حد خوب رعایت کردهاند در رابطه با هدف ویژه دوم پژوهش نتایج آماری نشان داد که 51/7 درصد کارکنان اصول پیشگیری از تماس با خون بیماران با پوست و مخاط کارکنان در حد ضعیف و 48/3 درصد در حد خوب رعایت کرده اند. نتایج در رابطه با هدف کلی پژوهش نشان داد که 61/7 درصد از کارکنان کل اصول پیشگیری از تماس با خون بیماران تحت عمل جراحی را در حد ضعیف 38/3 درصد آنها در حد خوب رعایت کردهاند. در رابطه با هدف جنبی پژوهش مقایسه نحوه بکارگیری اصول پیشگیری از تماس با خون بیماران تحت عمل توسط کارکنان ارتباط و نتایج هدف ویژه و کلیه پژوهش با متغیرهای: جنسیت، میزان تحصیلات، وضعیت عمل جراحی، شیفت کاری وظیفه در جراحی، سن کارکنان و سابقه کار و کارکنان در اتاق عمل و مدت عمل جراحی با استفاده از آزمونهای آمار سنجیده شد. در اعمال جراحی انتخابی کل اصول پیشگیری بهتر رعایت شده بود در شیفت صبح کل اصول پیشگیری بهتر رعایت شده بود. کمک حراحان اصول پیشگیری از تماس باذ خون در اثر زخمی شدن حین عمل را بهتر رعایت کرده بودند. پرستاران اسکراب اصول پیشگیری از تماس خون بیماران با پوست و مخاط کارکنان را بهتر رعایت کرده بودند. بحث و پیشنهادات: با توجه به نتایج این پژوهش که ضعف قابل توجهی در بکارگیری جنبههای مختلف پیشگیری را نشان می دهد، توصیه می شود بررسی عمیق و گستردهتر صورت گیرد تا به راه حلهای مناسب برای بهتر کردن اجرای اصول پیشگیری دستیابی شود. کارکنان اتاق عمل باید در مورد اصول پیشگیری آموزش ببینند و بهتر است اجرای اصول پیشگیری اجباری اعلام شود. پیشنهاد می شود در دروس نظری و عملی دانشجویان پرستاری و پزشکی بر اصول پیشگیری از تماس با خون تاکید بیشتری شود.