بررسی ارتباط وضعیت مادر در فاز فعال زایمان با نتایج زایمان در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز سال- 1376
Abstract
چکیده: مقدمه: گروه هایی نظیر سندیکای ملی زایمان، انجمن طرفدار اصلاحات اساسی و بهبود خدمات مامایی زنان را تشویق به حرکت و انتخاب وضعیت مناسب در طی زایمان می کنند. بدلیل تاثیر مطلوبی که وضعیت قائم بر نتایج زایمان دارد با توجه به اینکه در اتاقهای زایمان مراکز آموزشی درمانی تبریز اکثریت عاملین زایمان در خصوص تعیین وضعیت به زنان امکان انتخاب کمتری را می دهند لذا این امر انگیزه ای جهت انجام مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط وضعیت قائم و خوابیده زن باردار با نتایج زایمان در مراکز فوق شد. مواد و روش ها: مطالعه از نوع مشاهده ای تحلیلی آینده نگر است که روی تعداد 60 زن باردار ترم با حاملگی کم خطر که جهت دریافت خدمات زایمانی به مراکز آموزشی درمانی طالقانی و الزهرا در سال 1376 مراجعه کرده بودند انجام گرفته است. در این پژوهش با استفاده از آزمون های آماری چگونگی ارتباط بین دو متغیر وضعیت و نتایج زایمان تعیین گشته است. نمونه های این پژوهش به روش مبتنی بر هدف از میان جامعه مورد پژوهش تعداد 30 زن باردار که در طول مدت فاز فعال زایمان از اتساع 4 تا 8سانتی متر دهانه رحم وضعیت قائم داشتند به عنوان گروه مطالعه و تعداد 30 زن باردار دیگر که وضعیت خوابیده داشتند به عنوان گروه شاهد انتخاب گردیدند و نتایج زایمان آنها از نظر پیشرفت فاز فعال زایمان، سطح راحتی مادر، طول مدت فاز فعال زایمان، نوع زایمان، نمره آپگار نوزاد مورد بررسی قرار گرفته و با گروه شاهد مقایسه شدند. ابزار گردآوری اطلاعات برگه مصاحبه و برگه مشاهده از پیش تنظیم شده بود. در این پژوهش برای اثبات یا رد فرضیه مطرح شده نتایج زایمان در دو وضعیت قائم و خوابیده یکسان است از دو روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید. آزمون آماریکای دو و آزمون تی در این تجزیه تحلیل به کار گرفته شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میزان پیشرفت ضعیف لیبر در گروه مطالعه 10 درصد و در گروه شاهد 40 درصد است. و بین وضعیت مادر با پیشرفت فاز فعال زا یمان رابطه معنی دار آماری وجود داشت و در سطح راحتی مادران با دو وضعیت قائم و خوابیده تفاوت قابل ملاحظه ای وجود نداشت. هر چند در زنان چند زا سطح راحتی مادران در وضعیت قائم به طور قابل ملاحظه بیشتر از مادران در وضعیت خوابیده بود. بین وضعیت و فشار خون مادران ارتباط معنی دار آمار مشاهده نگردید و همچنین بین وضعیت و طول انقباضات در ساعت اول و فرکانس انقباضات در چهار ساعت اول فاز فعال زایمان رابطه معنی دار مشاهده شد. طول مدت فاز فعال زایمان در گروه مطالعه در زنان اول زا 64 دقیقه و در زنان چند زا 114/7 دقیقه کوتاه تر از گوه شاهد بود و و رابطه معنی دار آماری بین وضعیت مادر در طول مدت فاز فعال زایمان وجود نداشت. بین وضعیت مادر و نوع زایمان و نمره آپگار نوزاد رابطه معنی دار آماری مشاهده نگردید. بحث و نتیجه گیری: بطور کلی یافته های پژوهش، برخی از فرضیه های آن را مورد تایید قرار داد و در مقایسه وضعیت قائم زنان با وضعیت خوابیده باعث تسریع پیشرفت و کوتاه شدن فاز فعال زایمان گردید. همچنین در وضعیت قائم، الگوی انقباضات رحم موثرتر از وضعیت خوابیده و بدون هیچ گونه تاثیر سوء بر ایجاد درد و سلامت نوزاد بود. بر اساس یافته های این پژوهش پیشنهاداتی برای پژوهش های بعدی ارائه شده است.