بررسی فیتوشیمیایی شیرابه ریشه گیاه Scorzonera veratrifolia

Abstract

جنس Scorzonera از خانواده آستراسه با حدود 175 گونه در مناطق مدیترانه تا اروپای مرکزی و آسیای مرکزی پراکنده شده اند.در طب سنتی و عوام ایران وآذربایجان از گونه های Scorzonera استفاده های متعددی به عمل می آید که از آن جمله می توان به کاربرد لاتکس ریشه گونه Scorzonera veratrifolia به عنوان ضد سوختگی، ترمیم کننده زخم و نیز ضد ناراحتی های گوارشی اشاره کرد.هدف با توجه به خواص درمانی گزارش شده از گونه های دیگر این جنس و عدم وجود گزارش مبنی بر بررسی این گونه موجود درآذربایجان، بررسی ان این گونه منطقی به نظر می رسد.روش کار و مواد بعد از جمع آوری شیرابه، لاتکس تهیه شده از گیاه Scorzonera veratrifolia به کمک حلال های مختلف استخراج شد و فراکسیون های محلول در هر حلال بکار رفته تهیه گردید. حلال عصاره ها در دستگاه روتاری تبخیر گردید و باقی مانده عصاره ها توزین گردید. آنگاه به کمک کروماتوگرافی روی غشای نازک میزان پیچیده بودن ماهیت ترکیبات، فلورسانس انها آنها و نیز ساختارهای احتمالی موجود در فراکسیون ها بررسی شد. جداسازی مواد مختلف به کمک تکنیک های رایج کروماتوگرافی منجمله HPLC پره پاراتیو انجام شد. به منظور ارزیابی اثر انتی آنتی اکسیدانی این فراکسیون ها از روش احیای رادیکال DPPH استفاده شد.نتایج یافته ها تلاش برای شناسایی ساختار ترکیبات خالص سازی شده از عصاره متانولی Scorzonera veratrifolia منجر به جداسازی و شناسایی دو ترکیب 8-methoxy-3(±)-hydrangenol و3(±)-hydrangenol گردیدبررسی فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره های این گیاه حاکی از حضور ترکیبات با خاصیت آنتی اکسیدانی در عصاره های این گیاه است که برخی از عصاره ها اثر قابل قبولی از خود نشان دادند.نتیجه گیریبا توجه به تشابه نتایج حاصل از این پژوهش با سایر گونه های Scorzonera، احتمال می رود که اثرات این گیاه می تواند مشابه سایر گونه های مورد استفاده باشد. عصاره های متانولی و بو تانولی دارای اثر آنتی اکسیداتی قابل توجهی می باشند.