بررسی نقش برخی ژنهای خانواده های کاسپاز و Bcl-2 در ایجاد مقاومت دارویی در سلولهای سرطان پستان
Abstract
مقدمه: یکی از مشکلات درمان بیماران مبتلا به سرطان، مقاومت دارویی است بنابراین گسترش اطلاعات درباره مكانيسم هاي مولکولی مقاومت دارويي در سلولهای سرطانی، مي تواند در طراحي استراتژي هاي نوین غلبه بر مقاومت دارويي و نیز تستهای تشخیص مقاومت دارویی مؤثر باشد.
هدف: با توجه به اهمیت مقاومت دارویی در سرطانی پستان، اين مطالعه فرصتي در جهت شناخت هر چه بيشتر نقش برخی ژنهای دو خانواده مهم در مرگ سلولی شامل کاسپاز و Bcl-2 در ایجاد مقاومت دارویی نسبت به داروهای پکلی تاکسل و دوکسوروبیسین می باشد.
روش کار: در ابتدا بر اساس پروتوکل های معتبر، اقدام به تولید سلولهای سرطانی مقاوم به دوکسوروبیسین و پکلی تاکسل شد. مقاوم سازی سلولهای MCF-7 توسط روش افزایش تدریجی دوز دارو انجام گرفت. میزان بيان ژنهای Bax و Bcl-2 و نسبت Bcl-2/Bax در سلولهاي MCF-7 مقاوم به پکلی تاکسل (MCF-7/Pac 5nM و MCF-7/pac 64nM) و دوکسوروبیسین ((MCF-7/dox 250nM و نیز میزان بیان ژن های Bax، Bcl-xL و نیز نسبت Bcl-xL/Bax در سلول MCF-7 تیمار شده با دوکسوروبیسین توسط روش Real time RT-PCR سنجیده شد. جهت تعیین سطح پروتئین های کاسپاز 8 و 9 روش الیزا بکار رفت.
يافته ها: میزان بیان ژن Bax بطور معنی داری در هر دو سلول مقاوم به پکلی تاکسل کاهش یافت (05/0>p) و افزایش معنی داری در نسبت Bcl-2/Bax مشاهده شد (05/0>p). در سلول مقاوم به دوکسوروبیسین نسبت Bcl-2/Bax کمتر از سلول MCF-7 والد بود بنابراین افزایش معنی داری در نسبت Bcl-2/Bax در این سلول مشاهده نشد (05/0<p ). سطح پروتئین کاسپاز 9 در سلولهای مقاوم به پکلی تاکسل و دوکسوروبیسین بطور معنی داری کاهش یافت. سطح پروتئین کاسپاز 8 در تمام سلولهای مقاوم افزایش یافت (05/0>p). در مورد سلول های MCF-7تیمار شده با دوکسوروبیسین، بیان ژن Bax با افزایش غلظت دوکسوروبیسین افزایش یافت (05/0> p). بیان ژن Bcl-xL در غلظتهای مختلف در 48 و 72 ساعت کاهش یافت و افزایش معنی داری در نسبت Bax/Bcl-xL در تمام تیمارها مشاهده شد (05/0>p).
نتيجه گيري: در ایجاد مقاومت سلول MCF-7 به داروی پکلی تاکسل پروتئین کاسپاز 9 و نسبت Bcl-2/Bax نقش کلیدی داشتند. طی مطالعه ای که بر روی اثر دوکسوروبیسین بر سلول MCF-7انجام شد، نقش کلیدی پروتئین کاسپاز 9 و نیز نسبت Bax/Bcl-xL مشخص گردید. در ایجاد مقاومت سلول MCF-7 به داروی دوکسوروبیسین، ژن Bax و پروتئین کاسپاز 9 نقش داشتند ولی ژن Bcl-2و نسبت Bcl-2/Bax معیار مناسبی برای تایید مقاومت سلول به دوکسوروبیسین نبودند.