تاثیر ارائه مراقبت های دارویی در کنترل دیابت
Abstract
مقدمه: دیابت بیماری مزمنی است كه در نتیجه اختلال در تولید و عملكرد انسولین در بدن به وجود مي آید. انسولین هورمونی است كه در لوزالمعده (پانكراس) تولید ميشود و سلولها را قادر ميسازد كه گلوكز را از خون گرفته و برای تولید انرژی استفاده كنند. لوزالمعده فرد مبتلا به دیابت، انسولین مورد نیاز بدن را تولید نميكند (دیابت نوع 1) و یا انسولین كارایی لازم را در بدن این افراد ندارد (دیابت نوع 2). بنابراین برای دست یابی به یک سازوکار مناسب در بدن مراقبت از دیابت به شدت نیاز است که البته این مراقبت باید صحیح بوده و بیمار را به سمت بهبود وضعیت بیماری سوق دهد.
Pharmaceutical care یا مراقبت دارویی یک ارتباط مستقیم بین داروساز و بیمار برای بهبود پاسخ دهی درمان و کیفیت زندگی بیمار است.
هدف: تعیین نقش ارائه مراقبت های دارویی توسط داروساز در کنترل قندخون بیماران دیابتی.
روش کار: این مطالعه روی 200 بیمار که به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و شاهد تقسیم بندی شدند، به مدت 6 ماه انجام گرفت داروساز به صورت حضوری به بیمار توصیه های لازم در مورد مصرف صحیح داروها، کنترل رژیم غذایی، روش های بهبود کیفیت زندگی را توضیح داد و 2 بار به صورت تلفنی و بار آخر به صورت حضوری نتایج این توصیه ها مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج: میانگین FBS در گروه مداخله از(354-101) 43/6±55/195 میلیگرم بر دسی لیتر به (250-106)94/2±57/149 میلیگرم بر دسی لیتر کاهش یافت(0001/0>P)، در صورتی که در گروه شاهد میانگین FBS از(374-106) 54/6±22/176 به(549-105) 93/7±97/196 افزایش یافت(045/0=P). میانگین HbA1c در گروه مداخله از(82/9-09/7)64/0±83/7 به (12/8-11/7)22/0±49/7 کاهش یافت که معنی دار است(0001/0>P) در حالیکه در گروه شاهد این میزان از(74/9-11/7) 66/0±04/7 به(81/9-14/7) 83/0±96/7 افزایش یافت که البته این افزایش معنی دار نبود(578/0=P).
نتیجه گیری: مراقبت دارویی و مشاوره داروساز می تواند نقش موثری در کنترل پارامتر های دیابت بیماران داشته باشد. راه اندازی سیستم مراقبت دارویی و پیگیری روند درمان بیماران میتواند برای رسیدن به این هدف و کاهش هزینه های درمان، موثر باشد.