بررسی اثر عصاره تام متانولی اندامهای هوایی گیاه Artemisia Austriaca بر روی سندرم محرومیت از مصرف مرفین در موش صحرائی نر

Abstract

زمینه: مکانیسم دقیق وابستگی به اپیوئیدها و سندرم محرومیت به طور کامل شناخته نشده است. از دیرباز مطالعات زیادی در رابطه با ترکیباتی که بتوانند این علائم را کاهش دهند صورت گرفته است. هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر تجویز داخل صفاقی عصاره ی تام متانولی گیاه Artemisia austriaca بر علایم قطع مصرف مرفین در موش صحرایی نر است.

مواد و روش ها: در این تحقیق موش های صحرایی نر بالغ نژاد ویستار در 7 گروه (n=8) قرار گرفتند که شامل یک گروه دریافت کننده‌ی سالین (گروه غیر وابسته به مرفین) و پنج گروه دریافت کننده‌ی مرفین (گروه های وابسته به مرفین) می باشد، در یک گروه نیز بالاترین دوز مؤثر عصاره‌ی گیاه به تنهایی استفاده گردید. به منظور القای وابستگی به مرفین، از روش دوزهای فزاینده استفاده شد. در این روش حیوانات در یک دوره ی 9 روزه به این روش مرفین دریافت می نمودند: روز اول (5 mg/kg , Sc)، روز دوم و سوم (10 mg/kg, Sc)، روز چهارم وپنجم (15 mg/kg, Sc)، روز ششم و هفتم (20 mg/kg, Sc) و در روز هشتم و نهم (25 mg/kg, Sc) هر 12 ساعت به صورت زیر جلدی تزریق شد. در گروه غیر وابسته (گروه سالین) از تزریقات روزانه سالین (1 ml/kg, Sc) بجای مرفین استفاده شد. در صبح روز دهم (نیم ساعت قبل از تزریق نالوکسان) در مورد گروه های مختلف به روش ذکر شده تزریقات انجام گردید: در گروه سالین و یکی از گروه های وابسته به مرفین (گروه مرفین-‌ سالین)، سالین با دوز (2 ml/kg, ip) بصورت داخل صفاقی تزریق شد، درسه گروه وابسته به مرفین (گروه های دریافت کننده‌ی عصاره)، عصاره ی تام متانولی گیاه Artemisia austriaca با دوزهای (100, 200, 400 mg/kg) در حامل خود (مخلوط DMSO و نرمال سالین با نسبت 1: 3) حل شده و بصورت داخل صفاقی تزریق گردید. در یک گروه وابسته به مرفین (گروه مرفین- حامل) نیز حامل عصاره به تنهایی به میزان (2 ml/kg, ip) بصورت داخل صفاقی تزریق گردید. پس از30 دقیقه به تمامی گروه ها، نالوکسان با دوز (2 mg/kg, ip) بصورت داخل صفاقی تزریق گردیده و به مدت 45 دقیقه علائم سندرم محرومیت ثبت شد. نتایج: عصاره ی تام متانولی گیاه Artemisia austriaca علایم قطع مصرف مرفین و همچنین علایم تام سندرم ترک را به طور معنی داری و وابسته به دوزکاهش داد، تزریق داخل صفاقی عصاره تام متانولی گیاه Artemisia austriaca در دوز (mg/kg 100) با (p<0.05) و در دوز (mg/kg 200) با (p<0.01) و در دوز (mg/kg 400) با (p<0.001)در مقایسه با گروه کنترل مرفین-‌حامل به طور معنی‌داری مجموع علایم سندرم ترک را کاهش داده است. نتیجه گیری: عصاره ی گیاه Artemisia austriaca از طریق تزریق داخل صفاقی در کاهش وابستگی و علایم قطع مصرف مؤثر بوده است که این اثر احتمالاً مربوط به ترکیبات فلاوونوئیدی، کومارینی، مونوترپنی و سزکوئی ترپنی موجود در این گیاه می باشد.