تاثیر پروبنسید و کنتراسپتیوهای خوراکی بر سطح مورفین در پلاسما، ادرار و موی رت
Abstract
در استخدام افراد، ازدواج، آزمایش رانندگی، و موارد مشابه انجام تست اعتیاد از نمونه ادرار افراد ضروری است. تجربه نشان داده است که معتادان به مواد مخدر با دستکاری ها و تقلباتی که روی نمونه ادرار خود انجام داده اند، توانسته اند نتیجه تست اعتیاد خود را منفی دریافت کرده و از دست قانون فرار کنند. مطالعاتی مبنی بر تاثیر افزودن اسید سیتریک، یا لاکتوز به نمونه ادرار یا خوردن چند قرص کنتراسپتیو یا پروبنسید چند ساعت قبل از نمونه گیری بر روی تست های اعتیاد وجود دارد. لذا این مطالعه انجام گرفت تا تاثیر کنتراسپتیوهای خوراکی و پروبنسید بر غلظت مورفین در پلاسما، ادرار و موی رت ها بررسی شود.
مواد و روش ها: تعداد 24 رت نر نژاد ویستار سفید با (وزن تقریبی 260گرم) در سه گروه 8 تایی تقسیم بندی شدند . در تمامی رتها موهای پشت حیوان باضلاع 5× 5 سانتی متر تراشیده شده و علامتگذاری شد. گروه اول دریافت کننده مورفین (mg/kg10) به همراه 4/1 قرص کنتراسپتیو HD یکساعت قبل از دریافت مورفین، گروه دوم دریافت کننده مورفین (mg/kg10) به همراه پروبنسید (mg/kg 5) یکساعت قبل از دریافت مورفین و گروه سوم دریافت کننده مورفین (mg/kg10) بعنوان گروه شاهد به مدت 30 روز بودند. در انتهای سی روز موهای رشد کرده در منطقه علامتگذاری شده تراشیده شده و ml 2 خون و µl500 ادرار برای آنالیز مورفین جمع آوری شد. برای اندازه گیری مقدار مورفین در پلاسما از روش HPLC استفاده شد. برای آنالیز نتایج از Nonparametric t-test (Mann-Whitney) استفاده شده است.
نتایج: در مقایسه غلظت های پلاسمایی در بین سه گروه مورد مطالعه، مشاهده شد که غلظت پلاسمایی در گروه شاهد با گروهی که کنتراسپتیو HD به همراه مورفین دریافت کرده بودند تفاوت معنی دار وجود دارد (p<0.05). اما بین گروه شاهد و گروهی که به همراه مورفین پروبنسید دریافت کرده بودند تفاوت معنی داری دیده نشد. حجم نمونه ادرار گرفته شده از حیوانات بسیار کم بوده و امکان مطالعه بر نمونه های ادراری فراهم نبود. همچنین روش استفاده شده برای اندازه گیری مورفین در موی موش های صحرایی حساسیت کافی رانشان نداد.
بحث و بررسی: مورفین طی متابولیسم در کبد تبدیل به انواع کونژوگه (مورفین 3- گلوکورونید، مورفین 6- گلوکورونید) می گردد. فرم کونژوگه دارو به علت قطبی بودن به سرعت از طریق کلیه دفع می گردد. بنظر می رسد مکانیسم تاثیر کنتراسپتیوهای استروژنی خوراکی در کاهش سطح پلاسمایی مورفین، شیفت دادن متابولیسم آن به سمت گلوکورونیداسیون (کونژوگاسیون با اسیدگلوکورونیک) باشد و به این ترتیب سطح آزاد پلاسمایی آن کاهش یابد.