مطالعه عوارض جانبی ناشی از مصرف آمینوگلیکوزیدها و ونکومایسین در بخش عفونی بیمارستان های امام رضا و سینای تبریز بین سال های 1385 تا 1390

Abstract

آمینوگلیکوزید ها و ونکومایسین داروهای پر مصرفی هستند که عوارض جانبی شان شامل سمیت کلیوی، سمیت شنوایی، انسداد عصبی-عضلانی (در مورد آمینوگلیکوزید ها) و سندرم گردن قرمز (در مورد ونکومایسین) می باشد. نارسایی کلیوی حاد یکی از عوارض جانبی داروهای دیگری مثل مهارکننده های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین، آنتاگونیست های گیرنده آنژیوتانسین، آمفوتریسین B ، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی و کینولون ها و سیس پلاتین و... می باشد. لذا این تحقیق جهت بررسی عوارض جانبی آمینوگلیکوزید ها و ونکومایسین در بخش عفونی بیمارستان های امام رضا و سینا انجام شد. این مطالعه یک بررسی توصیفی گذشته نگر است که به علت تعداد بالای بیماران از بین 1200 نفر بیمار بستری شده در بیمارستان که 191 نفردریافت کننده ی داروهای فوق بودند صورت گرفت.جمع آوری اطلاعات از طریق تکمیل پرسشنامه و برای آنالیز داده از نرم افزار های SPSS17 و Excel 2007 استفاده شد. بر اساس نتایج ، 7/39 % بیماران در گروه سنی بالای 60 سال بودند. اکثر بیماران ساکن شهر بزرگ بودند و 80% بیماران تحصیلات زیر دیپلم داشتند که در مجموع سطح سواد بیماران مورد آزمون پایین بود.24%بیماران دارای بیماری زمینه ای دیابت ،9/31% دارای بیماری زمینه ای فشار خون و 9/19% دارای بیماری سپسیس بودند که به عنوان ریسک فاکتور برای نارسایی کلیوی ناشی از دارو هستند. بیشترین علائم نارسایی کلیوی ناشی از دارو مربوط به تهوع،استفراغ، و بی اشتهایی بود. تمامی این بیماران داروهای آمینوگلیکوزیدی و یا ونکومایسین دریافت کرده بودند. در کنار این داروها نیز حداقل یک داروی نفروتوکسیک دیگر نیز تجویز شده بود. از بین داروهای نفروتوکسیک NSAIDs بیشترین فراوانی را داشتند. بر اساس شاخص RIFLE در 2/6 % از بیماران نفروتوکسیسیته ناشی از دارو مشاهده شد که نتایج بعضی از مطالعات را تایید می کند.