مطالعه خواص آنتی اکسیدان عصاره گیاه میمونی سازوئی در هپاتوسیتهای رت

Abstract

نقش رادیکالهای آزاد به عنوان یک سم برای سلول وبافت شناخته شده است،به طوری که از ایجاد پراکسیداسیون چربی تا تداخلات مراحل بیوشیمیایی گوناگون در بدن را شامل می شود. وجود سیستم آنتی اکسیدان آنزیمی و غیر آنزیمی در گیاهان،توانایی برتر سلسله گیاهی در سنتز و تنوع بسیار زیاد متابولیت های ثانویه ی گیاهی، مجموعا گونه های گیاهی را به عنوان منبعی بی نظیر برای پیدا کردن ترکیبات مناسب آنتی اکسیدانی در آورده است. عصاره گیاه میمونی سازوئی) scrophularia striata ( به صورت سنتی برای درمان بیماریهای متفاوتی از جمله التهاب، عفونت چشم وگوش، درد، اختلالات گوارشی، سرماخوردگی، سوختگیهای پوستی و...استفاده می شود. در این مطالعه اثر حفاظتی عصاره اندامهای هوایی این گیاه در مقابل استرس اکسیداتیو القا شده توسط سیستمهای مختلف اکسیداتیو )آهن-کینولین ومس(، بر روی هپاتوسیتهای ایزوله رت مورد بررسی قرار دادیم. روش بررسی بعد از تهیه ی گیاه میمونی سازوئی از ارتفاعات استان ایلام، اندامهای هوایی آن خشک شده وعصاره های n -هگزانی، دیکلرومتانی و متانولی تهیه شد. همچنین عصاره متانولی با استفاده از روش استخراج با فاز ساکن فراکسیونه شد. هپاتوسیتها از رت نر به وسیله ی متود 2 مرحله ای پرفیوژن کلاژناز جداسازی شد.فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها وفراکسیونها با استفاده از روش اندازه گیری کاهش ظرفیت رادیکالی به کمک 2 و 2-دی فنیل- 1-پیکریل هیدرازیل تعیین شد. مرگ سلولی با رنگ آمیزی تریپانبلو، تشکیل گونه های فعال توسط پروب دیکلروفلورسیندی- استات، پتانسیل غشایی میتوکندری با استفاده از ردامین 121 و لیپید پراکسیداسیون با استفاده از تری کلرواستیکاسید و تیوباربیتوریک اسید اندازه گیری شد. نتایج 04 %و 144 % عصاره متانولی اندامهای ،%04 ،% عصاره تام متانولی وفراکسیون های 04 هوایی گیاه در به ترتیب فعالیت آنتی اکسیدانی معادل Rc04=412212mg/ml ، Rc04=412020mg/ml ، Rc04=414.0mg/ml ، Rc04=4101.0mg/ml ، Rc04=4102.0mg/ml از خود نشان دادند. عصاره های n -هگزانی و دیکلرومتانی گیاه فعالیت آنتی اکسیدانی از خود نشان ندادند. فراکسیونهای 04 %و 04 % توانستند سمیت اکسیداتیو ایجاد شده توسط مس راکاهش دهند. 144 %، عصاره های دیکلرومتانی و ،% ولی عصارهی تام متانولی، فراکسیونهای 04 n -هگزانی خود باعث ایجاد سمیت شدند. بحث وبررسی نتایج 04 % عصاره متانولی توانستند از آسیب ،% در راستای فرضیه ما فراکسیونهای 04 اکسیداتیو، تولید گونه های فعال اکسیژن، از بین رفتن بیوانرژتیک میتوکندری و لیپید پراکسیداسیون ممانعت کنندو این احتمالا به دلیل وجود فلاونوئیدها وترکیبات فنولی در این فراکسیونها است که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی خوبی هستند. مکانیسم هایی چون خنثی کردن رادیکال آزاد، فعالیت متوقف کردن زنجیره اکسیداسیون، ممانعت از مسیرهای منتهی به نکروز و...می تواند در ،%144 ،% این محافظت سهیم باشد، اما بر خلاف فرضیه ما عصارهی تام متانولی، فراکسیونهای 04 عصاره های دیکلرومتانی، n -هگزانی گیاه خود باعث آسیب اکسیداتیو، تولید گونههای فعال اکسیژن، از بین رفتن غشای میتوکندری و لیپید پراکسیداسیون شدند. مطالعات بیشتر بر روی ترکیبات ایزوله عصاره برای فهم دقیق مکانیسم محافظت وایجاد سمیت وشناسایی ترکیبات مسؤل اثرات ذکر شده لازم است.