استفاده از طرحهای عاملی در فرمولاسیون قرص سفورکسیم اکستل به روش کمپرسیون مستقیم
Abstract
قرص ها از معمول ترین اشکال دارویی جامد هستند. از میان روش های معمول قرص سازی، روش کمپرسیون مستقیم به علت سهولت انجام پروسه، نیاز به هزینه، وقت و پرسنل کمتر و کارایی بالا در فرموله کردن مواد حساس به رطوبت و حرارت، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. سفوروکسیم اکستیل از سفالوسپورین های نسل دوم می باشد که بر روی اغلب باکتریهای گرم مثبت و منفی موثر است. به علت عدم جذب گوارشی مطلوب سفوروکسیم، از فرم پیش داروی آن به صورت اکستیل استفاده می شود. در این مطالعه، از طرح های عاملی و روش های آماری پیشرفته برای طراحی فرمولاسیون های قرص سفوروکسیم اکستیل استفاده شد. سرعت ریزش پودر ها و میزان سختی قرص های تهیه شده اندازه گیری و توسط مدل آماری Mixture Design مورد آنالیز قرار گرفت. هم چنین تاثیر هر یک از اجزاء فرمولاسیون بر روی میزان سختی و ریزش پذیری آن با استفاده از روش های آماری گرافیکی متعددی چون RTP (Response Trace Plot)،CP (Contour Plot) و OCP (Overlaid Contour Plot) بررسی شد. در این میان، فرمولاسیون های دارای سختی و ریزش مناسب برای تست انحلال در محیط اسیدی معده انتخاب شدند. غلظت سفوروکسیم اکستیل در نمونه ها با کمک اسپکتروسکوپی UV تعیین شد. از میان این فرمولاسیون ها، همه آن ها در عرض دقیقه 30 بیشتر از %60 دارو را آزاد کردند. نتایج نشان داد که روش های آماری ذکر شده قادر به پیش بینی رفتار مخلوط پودر و تعیین میزان تاثیر هر کدام از عوامل موثر در ساخت قرص می باشند. لذا استفاده از این روش ها در طراحی فرمولاسیون های مطلوب قرص سفوروکسیم اکستیل، می تواند جانشین مناسبی برای روش های قدیمی تر باشد و باعث کوتاه تر شدن پروسه ساخت توسط فرمولاتور و تولید محصول بهینه گردد.