بررسی اثر عصاره متانلی گیاه رنگینک Chrosophora tinctoria در مهار استرس اکسیداتیو حاصل از دی اتیل نیتروزآمین و فنوباربیتال در کبد موشهای صحرایی

Abstract

رنگینک گیاهی یک ساله و بومی کشورهای ایران، مصر، هند، اسپانیا و یونان میباشد و در طب سنتی برای درمان انواع بیماری ها مورد استفاده قرار میگیرد و دارای اثرات آنتی اکسیدان میباشد. آنتی اکسیدانها به روش خنثی کردن رادیکالهای آزاد حاصل از پراکسیدا سیون چربیها، پروتئینها و DNA ها عمل میکنند و همچنن با تقویت سیستم ایمنی بدن باعث کاهش ریسک ابتلا به انواع سرطان ها میشوند. هدف دراین مطالعه با بکارگیری رنگینک بصورت خوراکی در موشهای صحرائی خاصیت آنتی اکسیدانی آن مورد بررسی قرارگرفت. روش کار برای تهیه عصاره متانلی بعداز جمع آوری رنگینک آن را در محیط آزمایشگاه خشک و سپس اندام هوائی آن را توسط آسیاب پودر کرده و با متانول استخراج می کنیم .آزمایشات بر روی موش های صحرائی نراز نژاد ویستار درمحدوده وزنی 10150 گرم صورت گرفته است ابتدا اثر گیاه بعنوان پیش درمان موردبررسی قرار گرفت. بنابراین عصاره گیاه بصورت خوراکی با دوزهای مختلف 2، 4 و 6 میلی گرم بر کیلوگرم روزانه به مدت 15 روز تجویز و بعداز آن تک دوز دی اتیل نیتروز آمین با دوز 200 میلی گرم برکیلوگرم به هر موش تجویز گردید بعداز دو هفته موش ها فنوباربیتال را درپایه خوراکشان به میزان %5 0/0روزانه بمدت 40 هفته دریافت کردند در طی این مدت آزمایش بیوشیمیائی نظیر پراکسیداسیون لیپیدی درنمونه خون و بافت کبد انجام گرفت و در پایان این مدت تمام حیوانات کشته شدند و بررسی آسیب شناسی کبد انجام شد. یافته ها مطالعات انجام یافته حاکی از آن است که عصاره گیاه رنگینک در دوز 4 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن باعث مهار پراکسیداسیون لیپیدی بنا به واسطه نیتروز آمین بعلاوه فنوباربیتال می شود و دیگر دوزهای 2 و 6 میلی گرم برکیلوگرم از عصاره گیاه رنگینک اثرات مهاری معنی داری بر روی پراکسیداسیون لیپیدی نشان نداد. همچنین از نظر آسیب شناسی دادههای بدست آمده بیانگر آن است که عصاره گیاه رنگینک به تنهایی موجب آسیب بافتی و در ایجاد واکوئلاسیون و تورم سلول‌صهای کبدی به صورت تغییرات دژنراتیو و پیکنوزیس هسته سلولی می گردد و بکار گیری عصاره به عنوان درمان یا بعداز تاثیر نیتروز آمین بعلاوه فنوباربیتال توانسته است بطور معنیصداری تغییرات پرولیفراتیو سلولی اعم از هیپرکرومازی و پلئومورفیسم سلول‌صهای کبدی را کاهش دهد. نتایج یافتهها بیانگر این است که اثرات مهاری عصاره متانولی گیاه رنگینک از طریق مکانیسم های مختلفی اعمال شود و دخالت آن در کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و به عنوان درمان شاید بنا به واسطه مهار رادیکالهای آزاد و مضر حاصل از دی اتیل نیتروزآمین و فنوباربیتال در کبد موش صحرائی باشد. بااینحال بررسی اثرات آسیب بافتی عصاره گیاه رنگینک در ایجاد واکوئلاسیون و تورم سلول‌صهای کبدی به صورت تغییرات دژنراتیو و پیکنوزیس هسته سلولی احتیاج به آزمایشات بعدی دارد.