فراوانی موکورمایکوزیس رینوسربرال، عوامل خطر و نوع تظاهرات دهانی در بیماران مراجعه کننده به مرکز آموزشی-درمانی امام رضا شهر تبریز از سال 1385 تا 1395

Abstract

مقدمه: موکورمایکوزیس رینوسربرال یک بیماری قارچی مهاجم وکشنده می باشد که ممکن است سبب درگیری بافت های سر و صورت شود. موکورمایکوزیس معمولا در بیماران دیابتی، بیماران دریافت کننده عضو یا سلول بنیادی، بدخیمی های خونی، نوتروپنی، مصرف کنندگان دفروکسامین، مصرف کورتیکواستروئیدها، سوختگی های شدید، افراد معتاد تزریقی، سرطان، برخورد و تروما با خاک و زمین و اچ آی وی دیده می شود. البته، در برخی برخی از بیماران هیچ عامل مستعدکننده قبلی دیده نمی شود.مواد و روش کار: اطلاعات بیماران از طریق سیستم (HIS) hospital information system از پرونده بیماران بستری در بخش های غدد، جراحی فک و صورت، بیماری های عفونی و گوش،حلق و بینی جمع آوری گردید. پرونده کلیه بیماران که تشخیص اولیه یا نهایی موکورمایکوزیس بود؛ یادداشت و با مراجعه به بخشهای مربوطه و بایگانی اطلاعات بیماران استخراج گردید و پارامترهای تشخیصی ، بالینی و درمانی در چک لیست جمع آوری گردید.یافته ها: در این مطالعه 42 بیمار با تشخیص موکورمایکوزیس بررسی شد که 40 مورد(95%) از آنان از نوع رینوسربرال تشخیص داده شده است. از 40 بیمار موکورمایکوزیس رینوسربرال 21 نفر مرد (5/52%) و 19 نفر زن (5/47%) رنج سنی28/14± 62/60سال می باشد. بروز 7 مورد (5/17%) از 40 مورد کیس موکورمایکوزیس رینوسربرال مرتبط با پروسه های دندانپزشکی بوده که 100% این پروسه ها به دنبال کشیدن دندان در فک ماگزیلاری ایجاد گردیده است. علائم افراد به دو دسته ی عمومی و دهانی تقسیم گردید که بیشترین علائم کلی افراد در زمان مراجعه، تورم (55%)، پتوز (5/47%) و سر درد (5/42%) بوده و بیشترین علائم دهانی، نکروز کام (5/37%) مشاهده گردید. در عوامل مستعد کننده در بیماران، بیشترین عامل مستعدکننده دیابت (90%) در 36 مورد بوده است.در بررسی که بر روی نحوه درمان در این مرکز انجام گرفت، 10 نفر (25%) از بیماران تنها با داروی آمفوتریسین B ، پنج نفر (5/12%) تنها به روش دبریدمان جراحی و 25 نفر (5/62%) با درمان ترکیبی آمفوتریسن B و جراحی تحت درمان قرار گرفته اند. میزان مرگ و میر در این مطالعه 45% (17 نفر) برآور گردید.نتیجه گیری: مطالعه حاضر بر روی بیماران یک مرکز ارجاعی شمالغرب ایران در شهر تبریز انجام شده و اهمیت دیابت کنترل نشده در بروز بیماری موکورمایکوزیس رینوسربرال را نشان می دهد. از طرفی به دلیل اینکه 5/17% از بیماران مطالعه ی ما به دلیل کشیدن دندان این بیماری را بروز داده اند می توان نتیجه گرفت که دندانپزشکان با رعایت ملاحظات در بیماران دیابتی می توانند؛ از بروز این بیماری جلوگیری نمایند