تشخیص و ردیابی هلیکوباکترپیلوری در پلاک دندانی از طریق واکنش زنجیره ای پلیمراز PCR
Abstract
يکی از شايعترين بيماريهای گوارشی که عمدتاٌ در کشورهای در حال‌توسعه ديده مي‌شود گاستريت مي‌باشد که در نتيجه عفونت هليکوباکتر پيلوری در معده ايجاد مي‌شود. در اکثر موارد، پس از درمان، اين بيماری مجدداٌ عود مي‌نمايد، لذا تصور مي‌شود که يک منبع احتمالی برای آلودگی مجدد وجود دارد. يکی از منابعی که به آن به عنوان منبع آلوده کننده احتمالی توجه شده حفره دهان و پلاک دندانی مي‌باشد . آزمون تشخيصی متداول برای رديابی اين باکتری تست سريع اوره‌آز مبتنی بر فعاليت آنزيم اوره‌آز باکتری است. اما ميزان حساسيت اين آزمون زير سئوال بوده، از طرفی ديگر به دليل وجود برخی باکتريها از جمله لاکتوباسيل اسيدوفيلوس که قادر به انجام فعاليت اوره‌آزی هستند، اين آزمون برای رديابی هليکوباکتر پيلوری در پلاک دندانی مناسب نمي‌باشد. لذا تلاش در جهت به‌کارگيری روشهای غيرتهاجمی‌تر، با حساسيت و ويژگی بالا است که در اين مطالعه از روش واکنش زنجيره‌ای پليمراز استفاده شده است.
مواد و روشها
تعداد 67 بيمار در اين مطالعه شرکت داده شدند. 23 نفر از اين بيماران مبتلا به گاستريت و پريودنتيت و 44 نفر فقط مبتلا به پريودنتيت بودند. اطلاعات دموگرافيک بيماران به همراه اطلاعات مربوط به عمق پاکت و BOP ثبت شد. از پلاک فوق‌لثه‌ای و زيرلثه‌ای بيماران نمونه‌برداری شده و به صورت جداگانه داخل ميکروتيوب‌ها قرار داده شد. ابتدا نمونه‌ها آماده‌سازی شده و سپس به منظور رديابي هليکوباکتر پيلوری با استفاده از روش پی.سی.آر و آغازگرهای طراحی شده از ترادف کامل ژنوم اين باکتري مورد آزمون و رديابی قرار گرفتند.
نتايج
در هيچ يک از 44 بيمار مبتلا به پريودنتيت بدون ابتلا به گاستريت، هليکوباکتر پيلوری رديابی نگرديد. در حاليکه در تعداد 4 بيمار از 23 بيمار مبتلا به پريودنتيت و گاستريت، عفونت هليکوباکتر پيلوری در نمونه پلاک زيرلثه‌ای تشخيص داده شد. بنا به نتايج اين مطالعه، وجود هليکوباکتر پيلوری در نمونه پلاک، ارتباطی به وجود پريودنتيت نداشته و احتمالاٌ اين عفونت مرتبط با بيماری گاستريت می‌باشد. بين عفونت اين باکتری در پلاک دندانی و بيماری گاستريت ارتباط معنی‌داری مشاهده شد.
نتيجه گيری
در درمان بيماری گاستريت ناشی از هليکوباکتر پيلوری بايد به احتمال وجود اين باکتری در پلاک دندانی توجه شود که می‌تواند به عنوان عامل عود مجدد اين بيماری پس از درمان مطرح شود. بايد سعی شود که در کنار درمان آنتی‌بيوتيکی اين بيماری، نسبت به درمان‌های مربوط به زدايش پلاک و آموزش بهداشت به بيماران توجه گردد.