ارزیابی اکلوژن در دوران دندان شیری در کودکان 3 تا 5 ساله مهد کودکهای شهر تبریز
چکیده
مقدمه:مشخصات ويژه اكلوزالي دوره دندانی شيري در بين جمعيت هاي مختلف، متفاوت است. نظر به اینکه اطلاعات موجود از صفات ویژه اکلوزالی دوره دندانی شیری در کودکان پیش دبستانی ایرانی محدود است، برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر از صفات مذکور، تصمیم به انجام این مطالعه مقطعي fv (Cross Sectional) بر روی کودکان 5-3 شهرستان تبریز گرفته شد. انجام این مطالعه و ثبت نتایج آن برای مقایسه با سایر مطالعات مشابه در کشورهای دیگر و همچنین آگاهی و پیشگیری از بعضی حالات محتمل در اکلوژن دوره دندانی دائمی و در صورت نیاز انجام مداخلات درمانی می تواند بسیار مفید واقع گردد.
مواد و روشها:برای انجام این مطالعه مقطعی (Cross Sectional) جمعا 87 کودک 5-3 ساله (44 پسر و 43 دختر) از تمام مناطق 5 گانه بر اساس تقسیم بندی شهرداری تبریز، بطور تصادفی انتخاب شدند. ثبت ویژگیهای اکلوزالی دوره دندانی شیری این کودکان به تفکیک سن و جنس در پرسشنامه های مخصوص صورت گرفت. معاینات توسط یک چراغ قوه، آیینه دهانی و یک خط کش میلی متری انجام شد.
نتایج: مطالعه حاضر نشان داد كه بيش از نيمي از كودكان در این نمونه (9/52%) داراي رابطه مولر بصورت Flush. Terminal. Plane بودند، که با افزایش سن، این رابطه نیز افزایش قابل توجهی یافت.
رابطه ديستال استپ (D.S) (در پسرها6/13% و دخترها14% ) در هر دو گروه جنسی با افزایش سن کاهش آماری نشان داد . اما رابطه مزیال استپ (M.S) در پسرها( 7/22% )تقریبا( 5/2 )برابر بیشتر از دختران( 3/9% )دیده شد. که، با افزایش سن، افزایش یافت .
در مورد روابط كانينهاي شيري رابطه كلاس I (46%) بيشترين حالتي بود كه ديده شد. که در دختران (5/46%) و پسران (5/45%) تقریبا به مقدار برابر دیده شد.
رابطه كلاس II در گروه سني 3 سال (50%) بيشتر از گروه سني 5 سال (7%) ديده شد. یعنی با افزایش سن، این رابطه کاهش چشمگیری پیدا کرد. همچنین این رابطه در دخترها (3/16%) اندکی کمتر از پسرها (2/18%) دیده شد. رابطه کلاس III در پسران (6/13%) بیشتر از دختران (7%) دیده شد. رابطه كلاس I و كلاس III هر دو در گروه سني 5 سال به ترتيب (8/62%) و (14%) بيشتر از گروه سني 3 سال (2/22%) و (6/5%) ديده شد.
اوربايت نرمال بيشترين حالت ديده شده بود (3/71%) و این نماد در پسران (5/70%) اندکی كمتر از دختران(1/72%) ديده شد. حالت دیپ بایت نیز در هر دو گروه جنسی با افزایش سن کاهش نشان داد .
اكثريت كودكان (3/71%) داراي اورجت 0 تا 2 ميليمتر بودند و حد متوسط آن 9/1 ميليمتر بود. در هر دو گروه جنسی در حالی که اورجت نرمال با افزایش سن افزایش یافته ، بر عکس اورجتهای 3 تا 4 میلیمتر و بیش از 4 میلیمتر کاهش آماری نشان می دهد.
در مورد فضای بین دندانهای ثنایا ( (Spacing، وجود فضا بین همه دندانهای ثنایا (4/41%) و بعضی از ثنایا (4/41%) در هر دو فک ، بیشتر از حالت عدم فضا (2/17%) دیده شد. همچنین در مقایسه حالت عدم فضا بین گروههای سنی 3 تا 5 سال و دختران و پسران مورد مطالعه ، تفاوت قابل ملاحظه ای مشاهده نشد.
در مورد فضاي اوليه يا Primate Space بيشترين حالت ديده شده وجود فضا در قوس بالا و بصورت دو طرفه بود( 69% ). فضای اولیه در هر دو فک و بصورت دو طرفه در هر دو گروه جنسی با افزایش سن افزایش آماری نشان داد . بطور كلي فضاي اوليه در پسرها (7/74%) و دخترها (3/74%) به میزان تقریبا برابر و حالت عدم فضای اولیه در فک بالا در پسران 5 ساله بیشتر از پسران 3 ساله دیده شد.
كراس بايت قدامي در 9/3% و كراس بايت خلفي در 2/3 % موارد ديده شد.
قابل ذكر است كه در مطالعه حاضر تنها یک پسر 4 ساله هر چهار ویژگی اکلوژن ایده آل را یکجا داشت. بيشترين ويژگي اكلوزالي نرمال ديده شده در كل جمعيت مورد مطالعه، اوربايت و اورجت نرمال بوده و كمترين نماي ديده شده وجود فضا بین همه دندانهای ثنایا در هر دو فک بود.
بحث و نتیجه گیری:از آنجایی که شهرستان تبریز به عنوان یک نمونه کوچک از کشور عزیزمان ایران می باشد بهتر است با گرفتن نمونه بزرگتری که کودکان سایر مناطق کشور را شامل شود، این مطالعه در سطح وسیع تری انجام شود و قضاوت بهتری در مورد ویژگیهای اکلوزالی دوره دندانی شیری صورت گیرد. از آنجایی که بعضی از انواع مال اکلوژن از دوره دندانی شیری به دوره دندانی دائمی انتقال می یابد، این مطالعات و هم چنین یک مطالعه طولی (Longitudinal) در تعیین ویژگیهای اکلوزالی و نوع تغییرات صورت گرفته و هم چنین انجام مداخلات درمانی در زمان لازم، می تواند بسیار مفید واقع گردد.