بررسی وضعیت تجویز دارو و تعیین خطاهای نسخه نویسی در دندانپزشکان شهر تبریز در نیمه دوم سال 1384
Abstract
دارو درماني و تجويز دارو يكي از راهكارهايي است كه دندانپزشك پس از معاينه بيمار براي او در نظر مي گيرد.
براي اينكه درمان موفق و مورد نظر دندانپزشك انجام شود از هنگام تجويز دارو تا رسيدن دارو به دست بيمار و استفاده او مراحلي بايد طي شود كه خطا در هر يك از این مراحل مي تواند منجر به مشكلاتي چون عدم درمان موفق شود. يكي از این مراحل، مرحله تجويز دارو براي بيمار است. دندانپزشك بايد دقت كافي در تجويز نسخه داشته باشد. آگاهي از داروهايي كه تجويز مي شوند ، شكل دارويي دارو، دوز، تداخلات دارويي و .... جهت تسريع درمان، بهبود بيمار و پيشگيري از عواقب ناگوار كه ممكن است در نتيجه عدم تجويز صحيح دارو پیش آيد براي دندانپزشك ضروري است.
مواد و روش كار: روش تحقيق توصيفي و جامعه مورد مطالعه شامل 666 نسخه جمع آوري شده از نسخ دندانپزشكي سازمان بيمه خدمات درماني بود كه بصورت تصادفي انتخاب و مورد بررسي قرار گرفت. هر نسخه بر اساس رعايت اصول مربوط به نوشتن صحيح شكل دارويي، نام دارو، دوز دارو، فاصله دوزها، روش تجويز، تعداد اقلام هر نسخه و تداخل دارويي مورد بررسي قرار گرفت و در نهايت اطلاعات جمع آوري شده توسط نرم افزار SPSS 13 مورد بررسي و تحليل آماري قرار گرفت.
نتايج: در بررسي خطاهاي نسخ، نتايج زير بدست آمد. خطا در نوشتن شكل دارويي در 3/5%، نسخ، خطا در نوشتن نام دارو در 9/94% نسخ، خطا در نوشتن دوز دارو در 8/60% نسخ، خطا در نوشتن فاصله مصرف دوزها (interval) در 4/72% نسخ، خطا در نوشتن روش تجويز در 8/92% نسخ و وجود تداخلات دارويي در 6/27% نسخ.
بحث: در مجموع بيشترين خطا در نوشتن نام صحيح دارو (9/94%) و كمترين خطا در شكل دارويي نسخ دارو (3/5%) بود . خطاي بالا در نوشتن نام صحيح دارو را مي توان به نوشتن ناكامل نام دارو نسبت داد. وجود غلط املايي و عدم درج نام دارو از ديگر موارد است. خطا در نوشتن روش تجويز (8/92%) دومين خطا از نظر فراواني است و بيشترين علت آن مربوط به عدم درج روش مصرف داروهاي خوراكي است. خطا در نوشتن فاصله دوزها (interval) (4/72%) سومين خطاي مشاهده شده در نسخ بود كه بيشترين علت آن مربوط به درج عبارت «طبق دستور» به جاي نوشتن كامل فاصله دوزها بود. چهارمين خطاي مشاهده مربوط به دوز داروها (8/60%) بود، با اينكه داروهاي تجويزي در دندانپزشكي محدود است ولي باز هم این آمار نسبت به مطالعات صورت گرفته بالا بود.
تداخلات دارويي مورد ديگري بود كه 6/27% نسخ بين اقلام تجويزي وجود داشت كه عمدتا مربوط به تجويز همزمان كورتيكواستروئيدها و داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي (NSAID) بود. كمترين فراواني خطاي مشاهده شده مربوط به شكل دارويي بود . (3/5%)