محل و فراوانی زخم های تروماتیک مخاطی به دنبال تحویل پروتز کامل در بیماران بی دندان درمان شده در بخش پروتز متحرک دانشکده دندانپزشکی تبریز در سال 1387-88
Abstract
درمان بیماران بق دندان با پروتز کامل معمول، با تحویل دست دندان به بیمار به پایان نمی رسد، بلکه پس از آن نیز مراقبتهاق دندانپزشک از بیمار تا مدتها همچنان ادامه مق یابد. بخصوص روزهاق نخست پس از تحویل دست دندان که دوره ی سازش یابق بیمار با دست دندان هاق جدیدش است، از اهمیت ویژه اق برخوردار است. توجه دندانپزشک به بیمار در این مرحله، نقش مهمق در موفقیت و یا شکست درمان دارد. هدف: تحقیق حاضر در نظر دارد تا با بررسق شایع ترین محل و فراوانق زخم هاق تروماتیک پس از تحویل دست دندان، مشکلات احتمالق در مسیر درمان در دانشکده ی دندانپزشکق را شناسایق و مداخله ی مناسب را پیشنهاد کند. مواد و روش کار: از بین بیماران بق دندان مراجعه کننده به بخش پروتز متحرک دانشکده ی دندانپزشکق تبریز در سال تحصیلق 88-87 ، 60 بیمار با شرایط مورد نظر انتخاب شدند. براق بیماران انتخاب شده، دست دندان به روش معمول در بخش پروتز متحرک، توسط دانشجویان ساخته شد. پس از تحویل دست دندان، تمامق بیماران از روز بعد از تحویل تا حذف کامل مشکلات موجود، مورد معاینه و بررسق قرار گرفتند. درهر نوبت، نیاز به تصحیح و محل وجود زخم ثبت شد. آنالیز آمارق، شامل آمار توصیفق بوده و براق بررسق ارتباط بین ضایعات و روزهاق بعد از تحویل و همچنین ارتباط ضایعات با جنس ، از آنالیز مجذور کاق استفاده گردید. p<0.05 از نظر آمارق معنق دار محسوب گردید. نتایج: 85/8% از بیماران در ملاقات اول پس از تحویل، 75 در ملاقات دوم،64/1% در ملاقات سوم، 49/1% در ملاقات چهارم، 18/3%در ملاقات پنجم و 6/6% در نوبت ششم، نیاز به اصلاح دست دندان به علت وجود زخم هاق مخاطق داشتند. به طور کلق دست دندان بالا، پس از ملاقات چهارم و دست دندان پایین، پس از ملاقات ششم نیاز به اصلاح به دلیل وجود زخم نداشتند. بیشترین فراوانق بروز زخم در فک بالا، به ترتیب شامل ناحیه ی سیل خلفق در کام نرم ( 27%)، شیب باکالق ریج باقیمانده ( 13/8%)، سالکوس دیستوباکال (13/1%) و فرنوم لبیال (9/9%) و در فک پایین، بیشترین فراوانق بروز زخم به ترتیب مربوط به ناحیه ی رترومایلوهایوئید (48/6%) سالکوس باکال مجاور ناحیه باکال شلف (9/8%) ، رترومولرپد ( 9/5%) و فرنوم لبیال (8/1%) بود. کمترین فراوانق بروز زخم در فک بالا، به ترتیب شامل کام سخت و درز میانق کام (0%)، انسیزیو پاپیلا و روگا (0/65%)، توبروزیته(2/6%)، سالکوس باکال و لبیال (4/6%) بوده و در فک پایین، شامل ناحیه ی زیر زبان و توروس (0%)، سالکوس لبیال و ناحیه ی مایلوهایوئید سالکوس لینگوال (1/2%)، فرنوم باکال و باکال شلف (2/1%) بود. تعداد دست دندان هاق نیازمند به اصلاح در روزهاق مختلف، تفاوت معنق دارق داشتند (P<0.001). همچنین، اختلاف بین تعداد زخم هاق مخاطق در نواحق آناتومیک مورد نظر در فک بالا و فک پایین بین دو جنس، با استفاده از آزمون fisher معنق دار نبود (p>0.05). نتایج، همچنین حاکق از فراوانق بیشتر دست دندان هاق فک پایین نیازمند به اصلاح نسبت به فک بالا، در تمامق جلسات پس از تحویل مق باشد (P<0.001). نتیجه گیری: درمان بیماران بق دندان با پروتز کامل متحرک با تحویل دست دندان به بیمار به پایان نمق رسد و مراقبت هاق پس از آن، مرحله بسیار مهمق در درمان بیماران و ساخت دست دندان مق باشد. به نظر مق رسد به دلیل بیشترین بروز زخم در نواحق لبه اق، گسترش مناسب لبه ها بخصوص در مرحله ی Border molding و استفاده از مواد نشان دهنده ی نقاط فشار درهنگام تحویل و جلسات بعد از آن، نقش مهمق درکاهش زخم ها و راحتق بعد از تحویل بیماران داشته باشد. همچنین روش استفاده صحیح از دست دندان و استفاده از غذاهاق نرم باید به عنوان جزئق از پروتکل درمانق، به بیماران آموزش داده شود.