ارتباط خشم و شاخص های آن با لیکن پلان دهانی در بیماران مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی تبریز
Abstract
لیکن پلان دهانی یک بیماری التهابی نسبتا شایع با اتیولوژی ناشناخته است. افسردگی، استرس و اضطراب از عوامل روانی موثر هستند که تاثیر آنها در بروز بیماری لیکن پلان، از طریق تاثیر بر عملکرد سیستم ایمنی تایید شده است. احتمال ارتباط عامل خشم با بروز لیکن پلان دهانی وجود دارد. بر حسب اطلاعات در دسترس ، تا کنون پژوهشی در زمینه ارتباط لیکن پلان دهانی با "خشم" صورت نگرفته است . لذا پژوهش حاضر ،جهت بررسی ارتباط خشم با لیکن پلان دهانی شکل گرفته است. مواد و روش کار: در این مطالعه توصیفی تحلیلی،که در بخش بیماریهای دهان دانشکده دندانپزشکی تبریز انجام گرفت، 95 نفردر3 گروه شامل: الف: گروه مبتلا به لیکن پلان دهانی ، ب:گروه دارای شکایات درد دهانی بدون ضایعه مخاطی) کنترل مثبت( ،و ج: گروه کنترل منفی، شرکت کردند. با استفاده از پرسشنامه STAXI-2،خشم و شاخصهای آن و با استفاده از نمودار VAS ،میزان درد ضایعات دهانی بررسی شدند. آزمون تفاوت میانگین برای گروههای مستقل، تحلیل واریانس یکطرفه( one way ANOVA) ، آزمون کروسکال والیس برای مقایسه میانگین نمرات خشم و مقیاسهای آن در سه گروه ،و آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن جهت بررسی ارتباط بین خشم با شدت درد لیکن پلان دهانی استفاده شد. نتایج، با استفاده از نرم افزار SPSS.18 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. به دنبال معنی دار بودن تحلیل واریانس از آزمون (Post Hoc) استفاده شد.P کمتر از 0/05 معنی دار تلقی گردید. یافته ها :بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون (Post Hoc) و با توجه به آزمون تفاوت میانگینها، گروه لیکن پلان و گروه کنترل مثبت ، هر یک به تنهایی نمره AX Index بالاتری نسبت به گروه کنترل منفی(افراد سالم) کسب کردند. در مقایسه AXI مربوط به گروه لیکن پلان و گروه کنترل منفی(افراد سالم)، گروه لیکن پلان میزان بالاتری را نشان داد. در بررسی داده های مربوط به شاخص شدت درد (VAS) به تفکیک مقیاسهای خشم در گروه لیکن پلان ، ضریب همبستگی اسپیرمن، رابطه معنی دار آماری را تنها بین مقیاس TAng R و شدت درد نشان داد. نتایج : این مطالعه نشان داد که رابطه معنی داری در مورد کنترل خشم به درون و سرکوب آن (تجمع تنش مربوطه در درون) با بروز بیماری لیکن پلان وجود دارد. از طرفی این بیماران خشم خود را به صورت غیر انطباقی(non adaptive) و جسمی (فیزیکال) نشان می دادند و بین شدت درد و واکنش خشمگینانه ارتباط معنی داری وجود دارد.