تاثیر مدت زمان شستشو با هیپوکلریت سدیم در پروتکل درمانی MTAD بر برداشتن لایه اسمیر و ایجاد اروژن عاجی کانال ریشه دندان
Abstract
مطالعات متعدد نشان داده اند که روش های رایج پاکسازی و شکل دهی کانال، لایه اسمیری متشکل از مواد آلی و معدنی ایجاد می کند. مطالعات متعدد اهمیت برداشت لایه اسمیر و باز کردن توبول های عاجی را بیان کرده اند. اخیرا (Bio pure MTAD, Tulsa dental, OK, USA) (MTAD) بعنوان محلول شستشو ارائه شده است که ترکیبی ازآنتی بیوتیک، اسید سیتریک و دترجنت می باشد. این محلول شستشو در پروتکل درمانی MTAD مورداستفاده قرار می گیرد که درآن هیپوکلریت سدیم 1/3% به عنوان شستشوی اولیه هنگام شکل دهی کانال به مدت 20 دقیقه و شستشوی نهایی باMTAD به مدت 5 دقیقه توصیه گردیده است. امروزه وسایل چرخشی کانال ریشه را در زمان کمتر از 10 دقیقه شکل می دهند. کاهش زمان تماس هیپوکلریت با دیواره کانال این سوال را پدید می آورد که آیا MTAD به عنوان شستشوی نهایی همان اثر پروتوکل درمانی که درآن مدت شستشو با هیپوکلریت سدیم 20-18 دقیقه ذکر شده است را بر لایه اسمیر و عاج دارد یا خیر. هدف: هدف از این مطالعه مقایسه شستشوی 5، 10 و 20 دقیقه ای با هیپوکلریت سدیم 1/3% در پروتکل درمانی MTAD در برداشتن لایه اسمیر و ایجاد اروژن در کانال ریشه بود. مواد و روش کار: کانال های 38 دندان قدامی یک کالا که به علت بیماری پریودنتال کشیده شده بودند، با فایل های چرخشی به روشcrown down آماده سازی شدند. در گروه های آزمایشی از 10 میلی لیتر هیپوکلریت سدیم 1/3% به ترتیب به مدت زمان های 20 10 و 5 دقیقه و سپس 5 میلی لیتر از مخلوط MTAD به مدت 5 دقیقه به عنوان شستشوی نهایی استفاده شد. در گروه کنترل منفی، از 10 میلی لیتر هیپوکلریت سدیم 5/25% به مدت 10 دقیقه و 5 میلی لیتر EDTA 17% به مدت 5 دقیقه به عنوان شستشوی نهایی استفاده گردید. در گروه کنترل مثبت، از آب مقطر به عنوان شستشوی اولیه و نهایی به مدت 5 دقیقه استفاده شد. پس از پایان مراحل شستشو دندان ها به دو نیمه تقسیم شدند. هر دو نیمه به مدت 24 ساعت داخل فرمالین 10% نگه داری شدند. سپس هر دو نیمه توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی در بزرگنمایی 2000 مورد بررسی قرار گرفتند. وجود یا عدم وجود لایه اسمیر و میزان اروژن توبول های عاجی طبق روش ترابی نژاد رتبه بندی و داده ها با آزمون آماری Kruskal-Walli و Mann Whitneyدر سطح معنی داری 0/05= مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: MTAD به عنوان محلول شستشوی نهایی در پروتکل درمانی MTAD که در آن هیپوکلریت 1/3% به مدت 20 دقیقه استفاده می شود، می تواند اروژن بیشتری از شستشوی اولیه با هیپوکلریت 5/25% به مدت 10 دقیقه و شستشوی نهایی با EDTA 17% در ناحیه کرونال ایجاد کند. استفاده از محلول هیپوکلریت 1/3% قبل شستشو باMTAD ، در مدت زمان های 5 و 10 دقیقه، در قسمت تاجی ی میانی لایه اسمیر را برمی دارد و اروژن نیز ایجاد نمی کند. ولی در قسمت اپیکالی همانند محلول هیپوکلریت 5/25% و EDTA17% توانایی پاکسازی ناحیه اپیکال را در سیستم بسته که مشابه حالت بالینی می باشد ندارد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که رساندن محلول و ایجاد جریان در ناحیه اپیکالی مهمتر از استفاده از EDTA یا MTAD در برداشتن لایه اسمیر می باشد. همچنین MTAD در پروتکل درمانی MTAD اگر به مدت 5 دقیقه استفاده گردد، بیش از EDTA در ناحیه میانی و کرونالی اروژن ایجاد می کند.