بررسی پایایی تصمیم گیری بالینی بر اساس رشد مهره های گردنی

Abstract

زمان، نقش مهمی درتشکیل، تمایز و رشد هر ساختار سوماتیک و در تعیین نتیجه مورفولوژیک و ابعاد نهایی آن دارد. زمان شروع درمان ارتودنسی ممکن است به اندازه طرح درمان انتخابی، حیاتی و مهم باشد. مورفولوژی مهره های گردنی همزمان با رشد تغییر می کند، و از آنجایی که مهره های گردنی در سفالوگرام هایی که ارتودنتیست ها به طور معمول برای ارائه طرح درمان از آنها استفاده می کنند دیده می شوند و نیاز به رادیوگرافی و اکسپوژر اضافی ندارند، ارزیابی سن اسکلتال از روی مهره های گردنی (Cervical Vertebral Maturation staging method [CVM]) به عنوان یک متد قابل اطمینان مورد استفاده قرار گرفته است. اخیراگ‍ تکرار پذیری این روش مورد تردید قرار گرفته است. برخی محققین بر این باورند که متد CVMS نمی تواند به عنوان یک راهنمای کلینیکی (guideline) قاطع برای تعیین زمان شروع درمان ارتودنسی استفاده گردد. با توجه به این که هدف از کاربرد این روش تعیین زمان مناسب جهت درمان های تغییر رشدی میباشد لذا بررسی تکرارپذیری تصمیم گیری کلینیکی بر اساس این متد منطقی تر و کاربردی تر از بررسی تکرارپذیری تعیین هر یک از مراحل آن خواهد بود. علاوه بر این, با توجه به اینکه تعیین سن اسکلتال از طریق مهره های گردنی به تشخیص شکل و بردر تحتانی مهره ها (C4,C2,C3) توسط مشاهده گر بستگی دارد, تکرارپذیری بالا یا پایین این روش وابسته به تکرارپذیری تشخیص شکل و بردر هر یک از این مهره هاست. از این روی در این تحقیق بر آن شدیم تا تکرارپذیری تصمیم گیری بالینی به کمک روش CVMS را تعیین کرده و جهت بررسی دقیق تکرارپذیری این متد تکرار پذیری تک تک کاراکتر های دخیل در تعیین CVMS را مورد بررسی قرار دهیم و در نهایت علت تکرارپزیری پایین این متد را دریابیم. مواد و روش ها: سفالوگرامهای مربوط به 70 کودک 9 الی 15 ساله توسط پنج مشاهده گر (متخصص ارتودنسی) با استفاده از روش Baccetti و همکاران دوبار مشاهده گردید و در هر بار شکل و بردر تحتانی هر مهره تعیین گردید و در نهایت stage هر سفالوگرام نیز مشخص شد. تکرار پذیری بین مشاهده گران (inter-observer reproducibility) با استفاده از weighted Cohens kappaو تکرار پذیری درون مشاهده گران(intra-observer reproducibility) با Fleiss kappa محاسبه شد. یافته ها: تکرارپذیری بین مشاهده گران ((inter-observer در ارزیایی تصمیم گیری بالینی از روی بلوغ مهره های گردنی (CVMS) بین 0/61 الی 0/77 قرار داشت که این نتایج طبق طبقه بندی Landis و Koch در محدودi قابل توجه (substantial) قرار می گرفتند. تکرار پذیری درون مشاهده گر (intra-observer) بینی0/92-0/57 (با میانگین0/74) اندازه گیری شد. تکرارپذیری بین مشاهده گران (inter-observer) در ارزیایی شکل مهره C3 در دو مشاهده مستقل بین 0/44 الی 0/51 (با میانگین 0/49) و در ارزیایی شکل مهره C4 بین 0/48 الی 0/56 (با میانگین 0/52) بود که این نتایج طبق طبقه بندی Landis و Koch در محدوده moderate قرار دارد. تکرارپذیری بین مشاهده گران (inter-observer) در ارزیایی بردر تحتانی مهره C2 بین 0/61 الی 0/68 (با میانگین 0/67) و در ارزیایی بردر مهره C3 بین 0/76 الی 0/79 (با میانگین 0/73) و در ارزیایی بردر تحتانی مهره C4 بین 0/74 الی 0/66 (با میانگین 0/71) بود که طبق طبقه بندی Landis و Koch هر سه در محدوده substantial قرار گرفت. تکرار پذیری درون مشاهده گر (intra-observer) برای شکل مهره سوم بین0/64-0/77 (با میانگین0/060/70) برای شکل مهره چهارم بین0/61-0/77 (با میانگین0/070/7) بود. تکرار پذیری درون مشاهده گر ((intra-observer برای بردر مهره دوم بین0/65-0/85 (با میانگین0/140/71) و برای بردر مهره سوم بین0/64-0/97 (با میانگین0/14 0/86) و برای بردر مهره چهارم بین 0/94-0/72 (با میانگین0/100/84) بود. نتیجه گیری: هرچند روش CVMS تکرارپذیری پایینی دارد ولی در تعیین زمان شروع درمان های فانکشنال بیماران کلاس II از تکرارپذیری قابل قبولی برخوردار است. علت تکرار پذیری پایین روش CVMS تکرار پذیری پایین تعیین شکل مهره های C3 و C4 است.