بررسی اثر پلاسمای غنی از پلاکت بر تمایز استئوبلاست و استئوکلاست در حضور داربست سه بعدی

Abstract

یکی از اهداف درمان های اندودانتیکس پیشگیری از ایجاد و یا بهبودی پریودنتیت اپیکال می باشد که فعالیت سلول های سازنده استخوان پیشنیاز این امر است. از آنجایی که نشان داده شده که وجود فاکتور های رشدی تاثیر به سزایی در بهبود روند ترمیم دارد و نیز درصد نسبتا بالایی از دندانهایی که تحت درمان اندودنتیک قرار گرفته اند در آینده نیازمند درمان های رتروگرید خواهند بود، هدف از این مطالعه بررسی اثر Platelet-rich plasma(PRP) بر تمایز استئوبلاست و استئوکلاست در حضور داربست سه بعدی است.مواد و روش ها: سلول های بنیادی مزانشیمال از ژله وارتون بند ناف جنین انسانی جدا سازی شده و در دو گروه بررسی تمایز به استئوبلاست و تمایز به استئوکلاست قرار داده شدند. هر گروه به دو زیر گروه کشت در حضور PRP و بدون حضور PRP تقسیم شدند. تمام نمونه ها بر روی اسکافولد پلیمری از جنس (polycaprolacton/hydroxyapatite) PCL/HA کشت داده شدند. به منظور بررسی تمایز به استئوبلاست از محیط کشت DMEM(Dulbecco's Modified Eagle's Medium)(Biosera) حاوی 7-10 مولار دگزامتازون، 10 میلی مولار از ماده glycerophosphate و 50 میلی مولار آسکوربیک اسید استفاده شد. در گروه تمایز به استئوکلاست نیز از RANKL(Receptor activator of nuclear factor kappa-B ligand ) و CSF(colony-stimulating factor) استفاده شد. در دو زیر گروه حاوی PRP علاوه بر ترکیبات تمایز دهنده 10 درصد PRP نیز اضافه گردید. پس از 10 روز تمایز به استئوبلاست و استئوکلاست با بررسی بیان ژن های اختصاصی توسط RT-PCR(Real time ploymerase chain reaction) صورت گرفت. در گروه های تحت تمایز به استئوبلاست از بررسی ژن های استئوکلسین و osterix و در گروه های تحت تمایز به استئوکلاست از بررسی ژن TRAP(tartrate-resistant acid phosphatase ) استفاده شد. یافته ها:در بررسی بروز ژن TRAP در مقایسه گروه کنترل با گروه تیمار با PRP یافته های مشابهی بدست آمد(p=NaN). در خصوص مقایسه گروه حاوی مارکر استئوکلاستوژنز به تنهایی و گروه حاوی این ماده به همراه PRP لازم به ذکر است که اختلاف معنی دار بود(p=0.0324) .در بررسی بروز ژن osterix در مقایسه گروه کنترل با گروه تحت تیمار با PRP اختلاف معنی داری وجود داشت(p=0.0050) . میان گروه حاوی مارکر استئوبلاستوژنز به تنهایی و گروه دارنده مارکر فوق به همراه PRP نیز اختلاف معنی داربود (p=0.0000) .در بررسی بروز ژن استئوکلسین، مقایسه گروه کنترل با گروه تحت تیمار با PRP نشانگر اختلاف معنی داری بود (p=0.0110) ولی نتایج مقایسه دو گروه حاوی مارکر القا استئوبلاستوژنز با و بدون تیمار با PRP نشانگر اختلاف معنی داری نبود(p=0.5191).درمقایسه انجام شده میان گروه های کنترل و تحت تیمار با PRP در سه ژن مذکور تفاوت میان گروه ژن TRAP و ژن osterix و استئوکلسین معنی دار بود( به ترتیب p=0.006 و p=0.000).آنالیز آماری داده ها توسط نرم افزار Graph pad و روش های آنالیز one way ANOVA، two way ANOVA و post-hoc Tukey test انجام گرفت. نتیجه گیری:از یافته های این مطالعه می توان به این نتیجه رسید که حضور PRP تاثیری بر بروز ژن TRAP ندارد.در مورد بروز ژن osterix حضور PRP با یا بدون مارکر القا استئوبلاستوژنز باعث افزایش بروز ژن مذکور می گردد. در بررسی بروز ژن استئوکلسین نیز در عدم حضور مارکر القا استئوبلاستوژنز، PRP باعث افزایش بروز این ژن شده ولی در حضور مارکر القای استئوبلاستوژنز تاثیر آن از نظر آماری چشمگیر نبود.بررسی کلی یافته ها نشان داد که PRP باعث افزایش تمایز به استئوبلاست شده ولی براستئوکلاست تاثیر چشمگیری ندارد.