بررسی همخوانی روشهای تعیین موقعیت طبیعی سر بر روی سفالوگرام جانبی دو مرحله ای ثبتی و روش یک مرحله ای تخمینی

Abstract

مقدمه: سفالوگرام های بر پایه NHP منطبق با واقعیت کلینیکی بوده و امکان استفاده از رفرنسهای خارج جمجمه ای که ثبات بیشتری دارند فراهم میکند. برای تبدیل سفالوگرام های معمولی (Conventional) به موقعیت طبیعی سر NHP روشهای مختلف ارائه شده است. یکی از آنها روش دو مرحله ای می باشد که در مرحله اول اقدام به تهیه فتوگرافی های بر پایه NHP شده و سپس به سفالوگرام بیمار انتقال می یابد. NHO روش جدیدی است که بر روی تصاویر فتوگرافی یا سفالوگرام انجام میگیرد و بر اساس درک کلینیسین و تجربه وی از موقعیت طبیعی سر میباشد. در این روش تصاویر نیمرخ بیمار در زیر یک سوراخ دایره ای شکل که وسط یک صفحه مستطیل شکل یجاد شده بسمت بالا و پایین چرخانده میشود تا زمانی که از دید بیننده که یک فرد باتجربه میباشد بحالت NHP درآید و آنگاه دو خط عمودی و افقی موازی با حاشیه های بیرونی فریم مستطیلی رسم میگردد که نشاندهنده خطوط افقی و عمودی حقیقی خواهد بود. تکرار پذیری تعیین موقعیت طبیعی سر بصورت ثبتی NHP و تخمینی NHO قبلا به اثبات رسیده است اما تاکنون همخوانی بین این دو روش در همان فرد بررسی نشده است. لذا در این مطالعه به تعیین میزان همخوانی دو روش تعیین موقعیت طبیعی سر بر روی سفالوگرام جانبی یعنی روش دو مرحله ای ثبتی و روش یک مرحله ای تخمینی پرداخته شد.روش کار: در این مطالعه رادیوگرافی جانبی مربوط به 35 بیمار از داخل پرونده بیمار و فتوگرافی که در محل مطب به حالت NHP تهیه شده بود مورد بررسی قرار گرفت. برای تبدیل سفالوگرامهای معمول بیماران به موقعیت NHP ابتدا از روش دو مرحله¬ای ثبتی شامل مرحله تهیه فتوگرافی در موقعیت NHP و بعد انتقال این موقعیت درتصاویر فتوگرافی به سفالوگرام استفاده شد. سپس سفالوگرامها مجددا با روش یک مرحله¬ای به موقعیت طبیعی سر از راه تخمین تنظیم گردیدند. برای ارزیابی دقت و تکرار پذیری موقعیت تخمینی سر، از سه مشاهده گر و در دو زمان به فاصله 5 هفته استفاده گردید. در هر دو روش زاویه خط SN با TV تعیین و اختلاف بین دو اندازه گیری SN/TV(NHO) و SN/TV(NHP) اندازه گیری شد که بیانگر اختلاف بین دو روش بود. یافته ها توسط روش¬های آماری ضریب توافقی ICC و ازمون تی زوجی (Paired T-test) مورد آنالیز قرار گرفته و اختلاف آماری کمتر از 0.05 معنی دار تلقی گردید.نتایج: بر طبق نتایج، تکرار پذیری NHO در سه مشاهده گر بین دو زمان به فاصله 5 هفته، 94% برای مشاهده گر اول، 87% مشاهده گر دوم و 94% مشاهده گر سوم بدست آمد. همچنین بین نتایج بدست امده از سه مشاهده گر به تفکیک در هر زمان نیز توافق مطلوبی بدست آمد. بار اول توافق 95% و بار دوم که به فاصله 5 هفته انجام شد توافق 96% حاصل شد. بر طبق نتایج مربوط به مقایسه مقادیر NHP با مقادیر NHO ، در تمامی اندازه گیریها بین میانگین زاویه اندازه گیری شده SN/TV(NHP) در روش دو مرحله ای و SN/TV(NHO) در روش یک مرحله ای، اختلاف معنادار آماری دیده نشد.نتیجه¬گیری: نتایج این تحقیق نشان دادند که یافته¬های روش دو مرحله¬ای و تک مرحله¬ای خیلی نزدیک بهم هستند و از این رو از روش تک¬مرحله¬ای می¬توان به جای روش دو مرحله استفاده کرد.