مقایسه تعداد ماست سل ها در بیماران مبتلا به لیکن پلان و واکنش لیکنوئید دهان

Abstract

مقدمه: لیکن پلان دهانی یک ضایعه دهانی مزمن التهابی با اتیولوژی نامشخص است. اما در سالهای اخیر برخی از فاکتورهایی که در پیشرفت این بیماری تاثیر دارد شناخته شده اند. نقش مهم ایمنی سلولی در لیکن پلان بیشتر به اثبات رسیده است. هدف از انجام این مطالعه مقایسه تعداد ماست سل ها در بیماران مبتلا به لیکن پلان و واکنش لیکنوئید دهان است. مواد و روش کار: نمونه ها شامل 23 عدد لیکن پلان , 23 عدد واکنش لیکنویید و 5 عدد مخاط نرمال دهان به عنوان گروه کنترل بود. از بلوکهای پارافینی نمونه ها برشهای بافتی به ضخامت µm 5 تهیه و با روش تولوئیدن بلو رنگ آمیزی شد. در لامهای تهیه شده ماست سل ها در 3 میدان با بزرگنمایی بالا (High Power Fields) و در 2 ناحیه از بافت همبند ( ناحیه 1 : ناحیه زیر اپی تلیال داخل انفیتراسیون التهابی و ناحیه 2 : قسمت عمیقتر بافت همبند زیر انفیلتراسون التهابی) با میکروسکوپ نوی (Olympus , مدل CH30 , ساخت ژاپن) توسط دو پژوهشگر شمارش شدند و میانگین آنها مورد محاسبه قرار گرفت.یافته ها: میانگین±انحراف معیار تعداد ماست سل ها در بیماران مبتلا به لیکن پلان دهانی برابر 86/5±70/9 با حداقل 2 و حداکثر 22 ماست سل بود. میانگین±انحراف معیار تعداد ماست سل ها در بیماران مبتلا به واکنش لیکنوئید دهانی برابر 79/6±48/10 با حداقل 3 و حداکثر 32 ماست سل بود. میانگین±انحراف معیار تعداد ماست سل ها در مخاط سالم دهان (گروه شاهد) برابر 83/0±20/3 با حداقل 2 و حداکثر 4 ماست سل بود. همچنین تعداد ماست سل ها در گروه مخاط سالم به طور معنی داری کمتر از گروه های لیکن پلان و واکنش لیکنوئید بود (002/0p=). به دلیل وجود اختلاف معنی دار بین 3 گروه مورد مطالعه، آزمون t مستقل برای بررسی جود اختلاف معنی دار بین دو گروه لیکن پلان و واکنش لیکنوئید دهانی انجام شد که با توجه به نتایج به دست آمده، رابطه معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد (863/0p=). طبق آزمون تعقیبی Scheffe اختلاف معنی داری بین این 2 گروه در میانگین تعداد ماست سل ها مشاهده نشد ولی اختلاف میانگین دو گروه لیکن پلان و واکنش لیکنوئید از مخاط سالم بیشتر بود (929/0p=).نتیجه گیری: در مطالعه ما رابطه معنی داری بین تعداد ماست سل ها در بیماران مبتلا به لیکن پلان و واکنش لیکنوئید مشاهده نگردید. با توجه به این که ماست سل ها نقش کلیدی در پاتوژنز ضایعات التهابی دهانی دارند و تعداد ماست سل ها هم در لیکن پلان و هم در واکنش لیکنوئید دهانی افزایش می یابد، شمارش ماست سل ها به تنهایی برای افتراق این دو ضایعه از یکدیگر قابل اعتماد نمی باشد.