تأثیر نوع ماده اچ كننده و ادهزیو ارتودنسی بر روی تغییر رنگ مینا
Abstract
مقدمه: فرآیند باندینگ به مینا در درمانهای ارتودنسی، میتواند یک فاکتور تاثیرگذار بر متغیرهای رنگ دندان باشد. هدف مطالعهی حاضر، بررسی تاثیر نوع ماده اسیدی اچ کننده (محلول یا ژل) و نوع ماده ادهزیو ارتودنسی (فلورایددار یا بدون فلوراید) طی فرآیند باند براکتهای ارتودنسی بر روی تغییر رنگ مینای دندان در محیط آزمایشگاهی میباشد.مواد و روش ها: در این مطالعه که بر روی 105 دندان پرمولر سالم انسانی کشیده شده انجام شد، تاثیر دو نوع اسید شامل محلول و ژل اسید فسفریک 37% Resilience ( Ortho Technology, USA )و نیز سه نوع ادهزیو سلف کیور شامل ادهزیو بدون فلوراید Unite (3M,USA) ، ادهزیو حاوی فلوراید Resilience (Ortho Technology,USA) و ادهزیو حاوی فلوراید Rely a bond (Reliance, USA) در تغییر رنگ مینا به صورت دو به دو در شش گروه 15 تایی از نمونهها بررسی شد و یک گروه دیگر به عنوان کنترل در نظر گرفته شد.تمام نمونهها در دو مرحله تحت فرآیند staining با محلول قهوه (Nescafe Classic, Nestle, Switzerland) در دمای 37 درجه سانتیگراد به مدت یک هفته قرار گرفتند: یک بار بعد از باند براکتها بر سطح مینا و بار دیگر بعد از دباند براکتها و فینیشینگ و پالیش سطح مینا. رنگ سطح مینا در تمام نمونهها در دو محل شامل سطح زیر براکت (S1) و سطح مجاور براکت (S2) و در سه نقطه زمانی شامل قبل از باند براکتها (T0)، بعد از دباند براکتها و فینیشینگ و پالیش سطح مینا(T1) و بعد از فرآیند دوم staining (T3)، با دستگاه اسپکتروفتومتر(Vita Easyshade, Vita Zahnfabrik, Bad Sackingen, Germany) و با استفاده از سیستم CIE L*a*b اندازه گیری شد و فرمول E = [(L*)2+(a*)2+(b*)2]0.5 برای ثبت تغییرات رنگ بین مراحل مختلف تعیین رنگ به کار رفت. جهت بررسی اختلاف بین زمانها از آزمون Three-way ANOVA و Repeated measure ANOVA استفاده شد. در این مطالعه p0.05 از لحاظ آماری معنی¬دار تلقی شد. یافته ها:نوع ماده اسید فسفریک (محلول یا ژل) تاثیر مهمی بر تغییر رنگ مینا ندارد (05/0 P >). ادهزیو Resilience به طور معنی داری تغییر رنگ بیشتری نسبت به Unite(65/1) و Rely a bond(51/1) ایجاد میکند (001/0p<)، ولی این تغییر از نظر بالینی قابل تشخیص نیست. بین ادهزیوUnite و Rely a bond تغییر رنگ معنی داری دیده نشد (67/0p=). تفاوت تغییر رنگ بین هر سه بازه زمانی ارزیابی (T0-T1 و T1-T2 و T0-T2) معنیدار بود (001/0p<)، به طوری که تغییر رنگ بیشتر بازه زمانی دوم نسبت به اول (36/4) و نیز تغییر رنگ بیشتر بازه زمانی کلی نسبت به اول (51/6) از نظر بالینی قابل تشخیص بود. در این راستا، به مرور زمان تغییرات قابل توجهی در مقادیر L (کاهش) و a (افزایش) و b (افزایش) در گروههای مطالعه دیده شد. تغییر رنگ قابل توجهی بین محل ارزیابی سطح زیر براکت ارتودنسی و سطح بالای آن در بازه زمانی کلی این مطالعه وجود نداشت (83/0p=)، با این حال از نظر آماری در بازه زمانی اول، تغییر رنگ بیشتری در محل سطح بالای براکت (25/2) و در بازه زمانی دوم تغییر رنگ بیشتری در سطح زیر براکت (04/2) دیده شد، ولی هیچ کدام از این تغییرات از نظر بالینی قابل تشخیص نیست.نتیجه گیری: در این مطالعه، کاربرد اسید فسفریک از نوع محلول یا ژل تفاوتی در تغییر رنگ مینای دندان ایجاد نکرد. همچنین با توجه به عدم تاثیر نوع ادهزیو ارتودنسی از نظر فلوراید دار بودن یا نبودن در ایجاد تغییر رنگ مینا میتوان نتیجه گرفت این مورد بیشتر تحت تاثیر برند تجاری ادهزیو میباشد. در پایان مطالعه، تفاوتی بین ناحیه زیر براکت و ناحیه مجاور براکت از نظر میزان تغییر رنگ مشاهده نشد. تاثیر گذر زمان بر ایجاد تغییر رنگ مینایی بیشتر و از نظر بالینی قابل تشخیص تر از متغیرهای دیگر در این مطالعه بود و تون رنگ مینا با گذر زمان به سمت تیرگی، قرمزی و زردی پیش میرود.