مقایسه اثر ضد قارچی عصاره کاسنی (Chicory extract) با فلوکونازول و نیستاتین بر کاندیدا کروزه ای و کاندیدا گلابراتا در محیط آزمایشگاهی

Abstract

کاندیدیازیس دهانی یکی از شایع ترین عفونت های فرصت طلب قارچی در دهان می باشد که توسط میکروارگانیسم قارچی مخمری شکل به نام کاندیدا ایجاد می شود. عامل اصلی عفونت های کاندیدیایی نوع آلبیکنز می باشد ولی سایر گونه های کاندیدا مانند گلابراتا و کروزه ای هم می توانند باعث ایجاد عفونت های دهانی و سیستمیک شوند.اخیراً به دنبال استفاده گسترده از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف و درمانهای ایمونوساپرسیو، شیوع عفونت های مخاطی و سیستیمک ایجاد شده توسط کاندیدا گلابراتا و کروزه ای بطور چشمگیری افزایش یافته است. از طرفی علاوه بر وجود مشکلات ناشی از عوارض داروهای ضد قارچی معمول، مطالعات انجام شده حاکی از شکست درمانهای ضد قارچی بر عفونت های مختلف کلینیکی کاندیدیازیس و ایجاد مقاومت دارویی از جمله گروه تریازول ها (مثل فلوکونازول) در استفاده ی طولانی مدت از آنها، به ویژه در بیماران دارای مشکل ضعف سیستم ایمنی، بوده است.با توجه به اینکه فعالیت های ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی عصاره گیاه Chicory قبلاً ثابت شده است، در پژوهش حاضر بررسی اثرات ضد قارچی این عصاره بر کاندیدا گلابراتا و کروزه ای در محیط آزمایشگاهی انجام گرفت.هدف مقایسه اثر ضد قارچی عصاره کاسنی (Chicory Extract) با فلوکونازول و نیستاتین بر کاندیدا کروزه ای و کاندیدا گلابراتا در محیط آزمایشگاهیمواد و روش ها:در این مطالعه جهت بررسی اثر ضد قارچی و تعیین MIC (کمترین غلظت مهار رشدی) عصاره کاسنی، از پروتکل CLSI (Clinical and Laboratory Standards Institute) استفاده شد. قارچ های کاندیدا کروزه ای و کاندیدا گلابراتا از انستیتو پاستور تهران تهیه و در محیط های کشت مربوطه، با رعایت شرایط لازم کشت داده شدند. پس از آماده سازی محیط های کشت گونه های کاندیدا، برای تعیین MIC عصاره Chicory مورد بررسی، بر اساس پروتکل CLSI (روش ماکرو دایلوشن)، ده غلظت مختلف از عصاره Chicory را برای هر کاندیدا تهیه کرده (در مجموع 20 لوله) و برای هر کدام از کاندیدا ها دو لوله کنترل مثبت و کنترل منفی نیز به عنوان شاهد قرار دادیم (در مجموع 24 لوله). سپس کمترین غلظت مهاری Chicory را با بررسی لوله های نشان دهنده عدم رشد تعیین کردیم. کمترین غلظت مهاری داروهای فلوکونازول و نیستاتین نیز در این پروتکل قبلاً مشخص شده بود. همچنین برای اطمینان از صحت یافته های روش Macro dilution از روش Agar well diffusion نیز استفاده گردید.در نهایت داده های حاصله به وسیله روش های آماری توصیفی (میانگین± انحراف معیار) و آنالیز واریانس و با استفاده از نرم افزار SPSS16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته هاMIC (کمترین غلظت مهار رشدی) عصاره Chicory، برای کاندیدا کروزه ای µg/ml50 و برای کاندیدا گلابراتا µg/ml 100 بود. از طرفی در بررسی اثر غلظت های مختلف عصاره Chicory به روش انتشار چاهک قطر هاله عدم رشد کاندیدا کروزه ای در غلظت های مشابه بزرگتر از کاندیدا گلابراتا بود. در نتیجه نتایج مربوط به هر دو روش انتشار چاهک (Agar well diffusion) و حداکثر غلظت مهار کنندگی MIC (ماکرو دایلوشن) تایید کننده حساسیت میکروبی بیشترکاندیدا کروزه ای نسبت به کاندیدا گلابراتا می باشد.نتیجه گیریافزایش مقاومت دارویی به ترکیبات ضد قارچی ضرورت بررسی دارو های جدید علیه قارچ های پاتوژن را ایجاب می کند. عصاره Chicory با داشتن مزایایی از قبیل قیمت پایین، در دسترس بودن، مزه مناسب نسبت به نیستاتین و عوارض جانبی کمتر می تواند کاندید مناسبی به عنوان داروی ضد قارچی علیه عفونت های ناشی از کاندیدا کروزه ای و کاندیدا گلابراتا، بعد از کار آزمایی بالینی باشد.