مطالعه اثرات پوشانندگی کنتراسپتیوهای خوراکی در تستهای تشخیصی آزمایشگاهی اعتیاد به مواد مخدر توسط کروماتوگرافی لایه نازک (TLC)

Abstract

اعتیاد به مواد مخدر افیونی (اوپیاتها) درحال حاضربحرانی ترین مشکل ایران است که روزبروز درحال افزایش می باشد. در استخدام افراد٬ ازدواج٬ آزمايش رانندگی و موارد مشابه انجام تست اعتياد از نمونه ادرار افراد ضروری است. بر اساس گزارشات رسیده از بعضی همکاران داروساز، اخیرا معتادين به مواد مخدر با دستكاريها وتقلباتی كه روی نمونه ادرارخود انجام داده اند توانسته اند نتيجه تست اعتياد خود را منفی دريافت كرده و از دست قانون فرار كنند. ازجمله اين تقلبات می توان افزودن اسيد سيتريك يا لاكتوز به نمونه ادرارو خوردن چند قرص كنتراسپتيو يا پروبنسيد چند ساعت قبل از نمونه گيری را نام برد. بنابراین و با توجه به اهمیت این مساله، بررسی آن ضروری به نظر رسید. دریک مطالعه قبلی بررسی هایی در مورد اثر کنتراسپتیوهای خوراکی بر تست اعتیاد در رت انجام شده است و با توجه به سیستم بدنی و متابولیسم متفاوت با انسان، در این تحقیق، ما این اثر را در انسان بررسی کردیم، به این ترتیب که به 6 داوطلب مرد سالم 2 عدد قرص استامینوفن کدئین(300:20 mg) داده شد و نمونه های ادراری آن ها در فواصل 1 ، 2 و 4 ساعت گرفته شد و از نظر وجود کدئین و مورفین به روش TLC مورد بررسی قرار گرفت که هر دو در ادرار مشاهده شد. در جلسه دوم نمونه گیری، 2 ساعت قبل و در جلسه سوم 24 ساعت قبل از مصرف کدئین، 2 عدد قرص کنتراسپتیو HD به داوطلبین داده شد و مانند جلسه اول، نمونه گیری و شناسایی مورفین و کدئین در نمونه ها توسط کروماتوگرافی با لایه نازک (TLC) انجام شد. نتایج نشان داد که مصرف 2 عدد قرص کنتراسپتیوHD، 2 ساعت و 24 ساعت قبل از مصرف کدئین تاثیرقابل ملاحظه ای بر مشاهده آن در ادرار به روش TLC نداشت. در بررسی نتایج می توان گفت هرچند مطالعه فوق تفاوت جزئی در دفع ادراری مورفین وکدئین نشان می دهد اما تاثیر آن روی متابولیسم کدئین و مورفین را نیزنفی نمی کند. شاید معتادین قرص های کنتراسپتیو را در مدت زمان بیشتر مورد استفاده قرار داده یا با دوزهای بالاترمصرف می کنند. مطالعات بیشتری لازم است که روی اثرات مزمن و دوزبالای کنتراسپتیوهای خوراکی صورت گرفته وسطح سرمی مورفین وکدئین نیزدر طول مطالعه بررسی گردد.