مطالعه واکنشهای ناخواسته استاتین ها در بیماران قلبی بستری در بیمارستان شهید مدنی

Abstract

لیپیدهای بدن شامل اسیدهای چرب ، کلسترول، تری گلیسرید و فسفولیپیدها میباشند. لیپیدهای پلاسمای انسان عمدتا به صورت کمپلکس با پروتئین منتقل میشوند، که اين كمپلكس ها، لیپوپروتئین نام دارند. اختلال در متابولیسم، تولید یا مصرف لیپوپروتئینها منجر به هیپو یا هیپر لیپوپروتئینمی های مختلف میشود. برخی از این اختلالات مي تواند منجر به آتروسکلروز شوند. آتروسكلروز اصطلاح كلي بر ضخيم شدگي وسفت شدن ديواره شرياني است. در بيماراني كه احتمال وقوع بيماري هاي آرتريواسكلروتيك قلبي-عروقي در آنها بالا است، استاتين ها دارو هاي انتخابي رده اول براي پايين آوردن ليپوپروتئين هاي با دانسيته پايين هستند. یکی از پیامدهای عمده بالینی هیپرليپیدمی آرتروسکلروز میباشد. در بیمارانی که احتمال وقوع بیماریهای آرتریواسکلروتیک قلبی – عروقی در آنها بالاست، استاتین ها داروهای انتخابی رده اول برای پایین آوردن لیپوپروتئین ها با دانسیته پائین (LDL) است. این داروها به عنوان داروهای پیشگیری اولیه در افراد پرخطر و به عنوان داروی پیشگیری ثانویه در افرادی که سابقه بیماریهای عروق قلبی (HD) ، بیماریهای عروق محیطی یا سکته مغزی را دارند، مصرف میشوند. داروهاي اين دسته شامل آتورواستاتين، پراواستاتين، پيتاواستاتين، فلوواستاتين، روزواستاتين، سري واستاتين، لوواستاتين و مه واستاتين ميباشند. شواهد موجود مبني بر اين است كه به طور كلي اين دارو ها جزء داروهاي كم خطر مي باشند. از بين عوارض جانبي استاتين ها ميوپاتي (رابدوميوليز) جدي تر از بقيه مي باشد و ممكن است به نارسايي حاد كليوي منجر شود.عارضه جانبي ديگر افزايش موقتي ترانس آميناز هاي سرمي است كه در بيشتر موارد به خودي خود محدود ميشود منتها گزارش هايي مبني بر نارسايي شديد كبدي و حتي يك مورد مرگ به دنبال مصرف آتورواستاتين گزارش شده است. بيمارستان شهيد مدني تبريز واقع در ضلع غربي دانشگاه تبريز ميباشد، كه بيماران بستري در اين بيمارستان شامل بيماران قلبي عروقي مي باشند. در اين مطالعه 200بيمار بزرگسال، بستري در اين بخش كه استاتين دريافت كرده اند، مورد بررسي قرار گرفتند. جهت انجام اين مطالعه پرسشنامه اي در 2برگ طراحي شد. با استفاده از اطلاعات موجود در پرونده و پرسش از خود بيماران پرسشنامه ها تكميل گرديد. سپس اين اطلاعات توسط نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفتند. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه در مجموع 37%(74نفر) بيمار زن و 63%(126نفر) بيمار مرد بودند. از بين 200نفر بيمار تحت درمان با استاتين ها تعداد 127 نفر بيمار يعني 5/63% دچار عارضه جانبي ناشي از تجويز استاتين ها شده بودند. اين عوارض جانبي شامل موارد زير بود: 4%عوارض تنفسي،5/18% عوارض گوارشي مانند اسهال و يبوست، 5/16% سردرد، 5/0% عوارض جلدي،2% حساسيتهاي تنفسي و 19% ميوپاتي و 5/12% هم افزايش آمينوترانسفرازهاي كبدي بود. با بررسي آناليز انجام يافته، نتايج زير حاصل شد: ارتباط معني داري بين سن و عوارض گوارشي مشاهده شده، همچنين بين جنس و عوارض گوارشي، جنس و سردرد، جنس و ميوپاتي يافت شد، همچنين ارتباط معني داري بين دوز آتورواستاتن و عوارض تنفسي و نيز بين سن و نتيجهBUN مشاهده شد، با توجه به آناليز مربوطه در زنان عوارض گوارشي، سردرد و همچنين ميوپاتي بيشتر بوده است (05/0P<). در كل استاتين ها جزء داروهاي كم خطر بوده، ولي عوارض ميوپاتي و افزايش ترانس آمينازها قابل توجه است.