مقایسه رهش پیروکسیکام از دیسپرسیونهای جامد حاوی پودر سنجد، کراس پویدون و سلولز میکروکریستالی
چکیده
پیروکسیکام یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی است که عملا در آب نامحلول است . به منظور افزایش سرعت انحلال دارو از روش همسایش برای تهیه پراکندگی جامد توسط حامل های پودر میوه گیاه سنجد (angostifolia Elaeagnus) کراس پوویدون و سلولز میکروکریستالی (آویسل پی اچ101) در نسبت های مختلف دارو به حامل استفاده شد. سرعت انحلال پراکندگی های جامد پیروکسیکام در محیط مشابه مایع معدی فاقد پپسین (SGF) و محیط مشابه مایع روده ای فاقد پانکراتین (SIF)در دستگاه تست انحلال شماره USP II اندازه گیری شد . سرعت انحلال فرمولاسیون ها به pH محیط ماهیت و نسبت حامل به دارو در پراکندگی های جامد و مخلوطهای فیزیکی تهیه شده وابسته بود. سرعت انحلال فرمولاسیونهای پراکندگی جامد نسبت به پودر داروی خالص داروی ساییده شده و مخلوطهای فیزیکی به طور چشمگیری افزایش یافت به طوری که t50 از75 دقیقه در داروی خالص به 5 دقیقه در پراکندگی جامد پیروکسیکام آویسل با نسبت1 به 2 در محیط اسیدی و در محیط قلیایی به ترتیب برابر45 ،35،3و 28دقیقه بود . ولی درنسبت های1 به 5 و 1 به 10 پراکندگی جامد پیروکسیکام سنجد شاهد کاهش چشمگیری درسرعت انحلال نسبت به مخلوط فیزیکی بودیم . نتایج حاصل از DSC و PXRD بیانگر کاهش درجه کریستالی دارو در پراکندگی های جامد می باشد. همچنین آزمایش توزیع اندازه ذره ای پیروکسیکام خالص و ساییده شده ، کاهش بارز اندازه ذرات دارو را در اثر همسایش نشان می دهد . اسپکتروسکوپی FTIR نیز هیچگونه تداخلی بین دارو و حامل ها را نشان نداد. علاوه بر عوامل فوق افزایش تر شوندگی و آبدوستی ذرات دارو و ممانعت از تجمع آنها در حضور حامل ها می توانند از دیگر علل افزایش سرعت انحلال دارو از پراکندگی های جامد باشند. از مزایای روش همسایش نسبت به سایر روش ها تهیه پراکندگی هزینه کم ، عدم تخریب دارو و عدم آلودگی محیط می باشد. همچنین در پراکندگی جامد تهیه شده با حامل سنجد چون خود سنجد دارای اثرات ضد التهابی می باشد بنابراین می تواند اثر ضد التهابی پیروکسیکام را تا حدودی تقویت کند. ضمنا مطالعت آنالیز کینتیکی رهش در مورد فرمولاسیون های مختلف با استفاده از مدل های رایج رهش دارو انجام گرفت. مطالعات آنالیز کینتیکی مشخص کرد که از بین مدل های خطی و غیر خطی به ترتیب مدل های ویبول، لوجیستیک و پیشنهادی دو بیشتر از سایر مدل ها در مورد رهش دارو از فرمولاسیون ها صدق می کند. از مزایای تهیه فرمولاسیون یک داروی نامحلول مانند پیروکسیکام به روش فوق ، اثر ضد دردی سریع و کاهش دوز مورد نیاز است که از لحاظ اقتصادی نیز به صرفه تر خواهد بود. از طرف دیگر نشان داده شده است که بخشی از عوارض گوارشی ضد التهاب های غیر استروئیدی مثل زخمهای گوارشی ناشی از تماس مستقیم فرم جامد این داروها با مخاط گوارشی می باشد.بنابراین با افزایش سرعت انحلال می توان عوارض گوارشی پیروکسیکام را کاهش داد