بررسی اثر عصاره متانولی دانه گیاه اسپند بر روند تشنج ایجاد شده با استریکنین در موش های سوری

Abstract

بيش از 50 ميليون نفر از مردم جهان مواجه با انواع تشنج و صرع مي باشند كه اغلب آنها صرع هاي شركش (مقاوم به درمان) در برابر داروهاي ضد تشنج و ضد صرع مي باشند. بر اساس گزارشات اخیر انواع گونه های گیاهی جهت درمان تشنج مورد استفاده قرار می گیرد گياه اسپند در طب سنتی به عنوان ماده سقط آور، مقوی، خواب آور، کرم زدا و همچنین با خواص همراه بوده است. هدف: در این مطالعه سعی شد تا عصاره متانولی دانه گياه اسپند استخراج و اثرات مهاری آن بر روند تشنج ايجاد شده با استريكنين در موش هاي سوري نر مورد ارزیابی قرار گیرد.

روش: برای تهیه عصاره متانولی، بعداز جمع آوری گیاه اسپند آن را در محیط آزمایشگاه خشک و سپس دانه هاي آنرا جدا نموده و توسط آسیاب پودر گردیده و سپس عصاره متانولی دانه هاي اسپند استخراج گردید. موش های نر از نژاد Albino- Swiss در محدوده وزن 2 ± 25 گرم عصاره دانه هاي به صورت خوراکی با دوزهای مختلف mg/kg 15، 30 و 45 روزانه به مدت 15 روز دريافت كردند همچنين گروهي از حيوانات تك دوز فني توئين 30 ميلي گرم بر كيلوگرم وزن بدن هر موش بصورت تزريق صفاقي دریافت کردند بعداز شش ساعت تک دوز استريكنين 7/1 ميلي گرم بر کیلوگرم به صورت صفاقي به هر موش تجویز گردید. نتايج: تشنج در حيوانات دريافت كننده استريكنين مورد ارزيابي قرار گرفت فني توئين به عنوان پيش درمان موجب كاهش اثرات تشنج زايي استريكنين گرديد .(p < 0.05) در صورتيكه اثرات پيشگيري كنندگي دانه هاي اسپند در دوز 45 ميلي گرم تا حدودي موجب مهار تشنج حاصل از استريكنين گرديد و همچنين شروع تشنج و طول مدت تشنج كاهش يافت و طول مدت ايست تنفسي بطور محسوس افزايش نشان داد و همچنين باعث كاهش مرگ و مير در بین حیوانات دریافت کننده عصاره دانه های اسپند/فنی توئین گرديد. بحث و نتيجه گيري: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر آن است که دانه های عصاره گياه اسپنددر دوزهای 15 و 30 ميلي گرم در مقابل تشنج حاصل از استريكنين موثر نبوده در صورتيكه دوز 45 ميلي گرم اين عصاره اثرات مهاری بر روند تشنج حاصل از استریکنین داشته است. به نظر می رسد که عصاره دانه هاي اسپند از طريق تعديل فعاليت رسپتورهاي گليسن و N- متيل-D- اسپارتات موجب كاهش تشنج حاصل از استريكنين در موش ها شده است. با اینحال مکانیسم اثرات دقيق دانه هاي اين گیاه در گروه های دریافت کننده استريكنين مشخص نمی باشد و احتیاج به آزمایشات بیشتری دارد.