اثر عصاره تام ریزوم Cynodon dactylon بر روی عملکرد همودینامیکی قلب در موش های صحرایی با نارسایی قلب راست
Abstract
Cynodon Daylon به عنوان گیاه دارویی بومی در نواحی آذربایجان و کردستان شناخته شده ودر طب سنتی این مناطق دم کرده ریشه آن برای درمان بیماری هایی نظیر نارسایی قلبی مصرف می شود. با این وجود اثرات فارماکولوژیک این گیاه بر روی بیماری های قلبیمورد بررسی علمی قرار نگرفته است.لذا مطالعه اثرات عصاره هیدرو الکلی آن بر روی نارسایی طرف راست قلب ناشی (MCT) Monocrotaline در موش های صحرایی به عنوان موضوع این کار پژوهشی تعیین شد. به دنبال جمع آوری گیاه از باغ های مراغه،ریزوم خشک شده آن برای تهیه عصاره هیدروالکلی و استفاده در آزمایش ها به کار گرفته شد. برایایجاد نارسایی در بطن راست قلب 30 عدد موش صحرایی نراز نژاد ویستار به وزن10 + 110گرم، MCT را به میزان 50 میلی گرمبر کیلوگرم به صورت صفاقی دریافت داشتند . گروه کنترل (6عدد) سالین دریافت نمود. حیوانات هر گروه در قفس های مجزا نگهداری شده و میزان دریافت آب و غذای هر گروه و وزن تک تک حیوانات در فواصل معین سنجیده شد. با آشکار شدن علایم نارسایی قلبی دو هفته بعد از تزریق MCT ،درمان با داروی دیگوکسین به میزان 001میلی گرم بر کیلو گرم وعصاره با سه دوز50 ،100و 200میلی گرم بر کیلوگرم آغاز گردید . گروه MCT سالین دریافت نمود. درمان به صورت دوبار در روز با استفاده از گاواژ و به طریق خوراکی صورت گرفت. در پایان هفته دوم درمان،حیوانات با تزریق 60 میلی گرم بر کیلو گرماز سدیم پنتوباربیتال به صورت صفاقی بیهوش شده و تحت تنفس از از طریق تراشه قرار گرفتند.کاتتر باریک وارد شریا ن کاروتید چپ گردید تا فشار خون سیستول و دیاستول با استفاده از ترانسدیوسرفشاری متصل به کاتتر ثبت گردد.سپس در ادامه قفسه سینه باز شده و کاتتر دیگری همراه با سر سوزن شماره23 وارد بطنراست گردید تا فشار خون سیستول و پایان دیاستول بطن راست،حداکثر قدرت انقباض بطن راست(dPdt max) و مدت زمان رسیدن به آن (dPdtP) و نهایتا تعداد ضربانات بطن راست در دقیقه با استفاده از ترانسدیوسر ثبت گردد. بعد از ارزیابی فاکتور های همودینامیکیذکرشدهقلب ،کبد،ریه ها وکلیه های حیوانات خارج شده و وزن بافت های تر اندازه گیری شد. سپس بافت ها به ابعاد کوچکتری خرد شده و تا خشک شدن کامل در داخل آون با دمای 55 درجه سانتی گراد نگهداری شدند. با سپری شدن این مدت بافت ها از آون خارج شده و دوباره وزن خشک بافت ها اندازه گیری گردید تا نسبت وزن تر به خشک حاصل برای ارزیابی میزانادم بافتی بکار رود . موش های درمان شده باعصاره علایم بسیار جزیی تری از خستگی،سیانوزیس محیطی و دیس پنی را نشان دادند .تجویز عصاره در موش های دریافت دارندهMCT منجربه بهبودی وسیع در عملکرد قلب گردید که می توان به فشار های سیستول و پایان دیاستول کاهش یافته بطن راست ( 20و 25)،بهبود فشار های مربوط به شریان کاروتید( 35و 70) و در نهایت افزایش حداکثر قدرت انقباض ( 35)و مدت زمان رسیدن به آن( 05) همراه با بهبودی میزان ضربانات قلب راست در دقیقه( 7) اشاره کرد.همچنین با توجه به نسبت های بافتی تر به خشک و تربه وزن بدن،عصاره فوق به طور بارزی احتقان قلب وریه را کاهش داد .