بررسی اثر آنتی دیابتیک چای کامبوجا بر سطح پلاسمای گلوکز خرگوشهای دیابتی
Abstract
دیابت یکی از بیماریهای مزمن ناشی از اختلالات متابولیکی است و تهدیدی جدی برای سلامت جامعه شهرنشینی محسوب می شود.جهت درمان این بیماری علاوه بر راه کارهای دارویی و رژیمی ،در طب سنتی از گیاهان نیز استفاده میشود.گزارشات منتشره حاکی از آن است که حدود 800 گونه گیاهی ،فعالیت آنتی دیابتی مشخص از خودشان نشان داده اند.عوامل عمده ای بر افزایش استفاده از گیاهان یا فرآورده های آنها تاثیر گذار می باشد.در طب سنتی اثرات پیشگیری و درمانی چای کامبوجا در بیماریهایی نظیر روماتیسم،بی نظمی روده ای و سرطان دارد وهمچنین جهت کاهش وزن بدن از آن استفاده میشود.از آنجا که تا به حال بررسی اثرات آنتی دیابتی کامبوجا گزارش نشده است این مطالعه جهت بررسی اثر آنتی دیابتی چای کامبوجا و همچنین اثر آن بر روی وزن و میزان مرگ ومیر در خرگوش نر دیابتی انجام گردیده است .بعد از گروهبندی حیوانات (به صورت دوتایی در قفس های آلومینیومی)نگهداری و به مدت هفت روز به محیط جدید عادت داده شد.در پایان روز هفتم وزن خرگوشها اندازه گیری و از آنها جهت اندازه گیری گلوکز خون خونگیری شد.این خرگوشها به 4 دسته کنترل سالم ،کنترل دیابتی ،دیابتی دریافت کننده چای کامبوجا، گروه سالم دریافت کننده چای کامبوجا تقسیم شدند.بعد از 48 ساعت به منظور دیابتی شدن 120 میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن، آلوکسان (از طریق سیاهرگ جانبی گوش) به خرگوشها تزریق شدند.شاخص دیابتی شدن قند خون ناشتای بالای 300 میلی گرم در دسی لیتر تعیین شد چای کامبوجا به صورت گاواژ با دوزهای mlkg2,mlkg4, mlkg 6 به مدت یکماه جهت بررسی اثر آن روی دیابت و به مدت 4 ماه جهت بررسی اثر آن روی وزن و میزان مرگ ومیر خرگوشها تجویز شد.در طی این مدت هر هفته میزان قند خون، وزن و مرگ و میر حیوانات مورد بررسی قرار گرفت،اندازه گیری گلوکز خون از طریق روش آنزیمی اندازه گیری شد. یافته ها میزان قند خون در گروههای دریافت کننده آلوکسان 10+ 325میلی گرم بر دسی لیتر اندازه گیری شد و این میزان از طریق چای کامبوجا کاهش نشان نداد.کاهش وزن در حیوانات دریافت کننده آلوکسان بعلاوه 6 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن چای کامبوجا مشاهده گردید. دوزهای 2 و 4 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن چای کامبوجا در گروههای سالم دریافت کننده چای کامبوجا هیچ اثیری بر وزن و میزان مرگ و میر نداشته ولی دوز 6 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن چای کامبوجا در این گروهها باعث مرگ ومیر به میزان بیش از 50 درصد گردید.نتیجه گیری یافته های حاصل از این مطالعه نشان میدهد که چای کامبوجا هیچ تاثیری در کاهش قند خون و بر وضعیت دیابت نداشته است و همچنین دوز 6 میلی لیتر بر کیلو گرم وزن بدن چای کامبوجا باعث کاهش وزن و مرگ ومیر در حیوانات دیابتی شده است.با این حال برای تعیین مکانیسم دقیق دخالت چای کامبوجا در مرگ ومیر و کاهش وزن حیوانات نیاز به مطالعات و آزمایشات بیشتری احساس میشود.