بررسی اثر شل کنندگی ترکیبات استروژنی بر روی عروق خونی ایزوله (بررسی مکانیسم اثر شل کنندگی حاد 17بتا استرادیول در ورید سافن انسانی و اثر شل کنندگی مشتقات جدید اتینیل استرادیول در آئورت رت)

Abstract

بیماریهای قلبی عروقی علت عمده مرگ و میر در اغلب کشورهای جهان میباشد مطالعات اپیدمیولوژیک به خوبی مشخص کردهاند که خانمها در سنین قبل از یائسگی در مقایسه با مردان همسن در معرض خطر کمتری برای ابتلا به هیپرتانسیون و بیماریهای عروق کرونر ومغزی قرار دارند.ولی با قطع عملکرد تخمدانها خطر این بیمارهاافزایش می یابد مطالعات اولیه حاکی از آن بود که مصرف استروژن در دوران یائسگی میزان خطر بیماریهای قلبی عروقی را کاهش میدهد ولی در مطالعات تصادفی بالینی اخیر نتایج متضادی مشاهده است.مکانیسمهای متعددی در مورد اثرات محافظتی استروژنها بر روی قلب و عروق مطرح است .یکی از این اثرات مهم اثر گشاد کنندگی آنهابر روی عروق خونی است مکانیسم مولکولی اثر گشادکنندگی عروقی استروژنها هنوز به طور دقیق مشخص نشده است .از طرفی بیشتر مطالعات در روی شریانها و بافتهای حیوانی است و با توجه به نقش مهم وریدها در پیش بار قلبی واهمیت آن در نارسایی قلبی وبیماری عروق کرونر و همچنین استفاده اختصاصی از ورید سافن انسان در بای پس عروق کرونر در این مطالعه اثر حاد شلی استروژنها بر روی ورید سافن انسانی و مکانیسمهای احتمالی دخیل در این اثر بررسی شده است . برای مطالعه ورید سافن انسانی از اتاق عمل مرکز قلب شهید مدنی تبریز تهیه شد بافتها را ابتدا به صورت حلقه هایی به طول 35 میلی متر درآورده و بین دو قلاب مثلثی شکل از جنس فولاد زنگ نزن تثبیت و سپس به مدت 60 دقیقه در حمام عضو 10 میلی لیتری حاوی محلول کربس 37 درجه سانتیگراد و تحت گاز کاربوژن ( 95 اکسیژن و 5 دی اکسید کربن) و کشش اولیه 3 گرم قرار دادیم .قبل از هر آزمایش عملکرد آندوتلیال حلقه های وریدی با استفاده از تست استیل کولین ( 3تا 6 میکرومولار)در انقباض ناشی از فنیل افرین ( 1میکرومولار مورد ارزیابی قرار گرفت.در بعضی از مطالعات لایه آندوتلیال بصورت فیزیکی با سابیدن توسط نخ مرطوب تخریب شد .در آزمایشات مختلف حلقه های ورید انسان با پروستاگلاندین یا پتاسیم کلراید منقبض شدند. بعد از ثابت ماندن انقباض17 بتا استرادیول به محیط اضافه شد و 40 دقیقه بعد مقدار رسپانس شلی حاصل به صورت درصدی از انقباض اولیه اندازه گیری شد. احتمال شرکت تیتریک اکساید و گوانیلیل سیکلاز و پروستاسایکلین در اثر شل کنندگی بتا استرادیول به ترتیب با انکوباسیون بافت به در حضور ال نیترو ان متیل آرژنین، متیلن بلو و ایندومتاسین بررسی گردید. نقش کانالهای پتاسیمی و فاکتور هیپرپولاریزه کننده مشتق از اندوتلیوم با انکوبه کردن حلقه های وریردی در حضور بلوکه کننده های کانالها گلی بنکلامید مهارکننده کانالهای پتاسیمی وابسته به ATP 4 آمینوپیریدین مهارکننده کانالهای وابسته به ولتاژ تتراتیل آمونیوم مهارکننده انتخابی کانالهای پتاسیم با هدایت بالا و فعال شونده با یون کلسیم مهارکننده های پتاسیم با یون متوسط و با هدایت پایین فعال شونده با یون کلسیم با غلظت بالای TEA و مصرف توام کاریبدوتوکسین و آپامین و باریم کلراید مهارکننده انتخابی کانالهای پتاسیمی مطالعه گردید. در جها ارزیابی نقش اندوتلیوم در اثرات مهاری LNAME متیلن بلو و TEA بر روی اثر شل کنندگی بتا استرادیول اثر این ترکیبات در بافت با اندوتلیوم تخریب شده نیز بررسی گردید. برای تحقیق نقش cAMP و cGMP در اثر شلی بتا استرادیول حلقه های ورید درحضور مهارکننده های مربوطه انکوبه شدند. توانایی بتا استرادیول در تغییر ورود یون کلسیم خارج سلولی با رسم منحنی غلظت پاسخ به کلسیم کلرید در شرایط دپلاریزه در حضور غلظتهای 20 و 40 میکرومولار بتا استرادیول و عدم حضور آن ارزیابی شد. در آزمایشات دیگر پمپ معاوضه سدیم و کلسیم با استفاده از محلول کربس با سدیم پایین جانشین شده با کلرید پتاسیم و یا ساکاروز بلوکه شده و در این شرایط بافت مورد مطالعه با پروستاگلاندین F 2a منقبض شد و اثرات شلی بتا استرادیول بر روی این انقباض بررسی گردید. برای اثبات اینکه بتا استرادیول اثر شل کنندگی مستقل از یون کلسیم نیز دارد در تعدادی از حلقه های وریدی در محلول کربس عاری از یون کلسیم و در حضور سیکلوپیازونیک اسید با استفاده از فنیل افرین کلسیم داخل سلولی تخلیه گردید و اثر شل کنندگی بتا استرادیول در انقباض ناشی از غلظت بالای پروستاگلاندینf 2a مطالعه شد. در ادامه اثرات شل کنندگی استروژن و نیفدیپین بر روی انقباض ناشی از فوربول دیبوتیرات در محلول کربس و همچنین کربس عاری از کلسیم بررسی گردید. در نهایت با استفاده از مهارکننده های سنتز پروتئین سیکلوهگزامید و پورومایسین نقش مسیر ژنومیک در اثر شلی بتا استرادیول بررسی گردید. بتا استرادیول به صورت وابسته به غلظت و برگشت پذیر اثر شل کنندگی بر انقباض ناشی از پروستاگلاندین و پتاسیم کلراید در ورید سافن انسان نشان داد و با غلظت 20 میکرومولار بطور معنی داری منحنی غلظت پاسخ به فنیل افرین را به سمت راست هدایت کرد. انکوباسیون بافت کامل بمدت 20 دقیقه در حضور ایندومتاسین بر اثر شل کنندگی بتا استرادیول در انقباض ناشی از PGF2a تاثیر معنی داری نداشت ولی متیلن بلو و LNAME به طور معنی داری اثر شل کنندگی بتا استرادیول را کاهش دادند.حذف فیزیکی آندوتلیوم اثر متیلن بلو و LNAME را از بین برد. تترااتیل آمونیوم mM)1,(TEA مهار کننده انتخابی کانالهای BKca ،گلی بنکلامیدM)3) مهارکننده کانالهای پتاسیمی وابسته به ATP و4 آمینوپیریدین ( mM1) مهار کننده کانالهای وابسته به ولتاژ در اثر شلی بتا استرادیول در انقباض ناشی از PGF2a تاثیر معنی داری نداشتند. TEA در غلظت بالاmM) 10) به عنوان مهار کننده کانالهای IKca و SKca ، به طور معنی داری اثر شل کنندگی بتا استرادیول را کاهش داد.اثر فوق به آندوتلیوم عروق وابسته بوده و با حذف آندوتلیوم از بین رفت .تجویز توام کاریبدوتوکسین وآپامین با مهار کانالهای SKca و IKcaبه عنوان مهار کننده آزادی فاکتور هیپرپولاریزه کننده مشتق از آندوتلیوم ،اثرشل کنندگی بتا استرادیول را به طور معنی داری کاهش داد.باریم کلراید با مهار کانالهای پتاسیمی (K IR) inward rectifier اثر شل کنندگی بتا استرادیول را به طور معنی داری کاهش داد.اثر شل کنندگی بتا استرادیول در محلول کربس با سدیم پایین که با پتاسیم کلراید و یا ساکاروز جانشینشده بود با محلول کربس معمولی تفاوت معنی داری نداشت .در محلول کربس عاری از یون کلسیم ،بتا استرادیول منحنی غلظت پاسخ به کلسیم کلراید را به صورت وابسته به غلظت به سمت راست هدایت کرد و بتا استرادیول در محیط عاری از کلسیم و در حضور سیکلوپیازونیک اسید و EGTA بر روی انقباض ناشی از PGF2a اثر شل کنندگی داشت در صورتی که نیفدیپین در این شرایط بی تاثیر بود.بتااسترادیول و نیفدیپین به صورت وابسته به غلظت در انقباض ناشی از تحریک مستقیم آنزیم PKC در محلول کربس معمولی اثر شل کنندگی داشتند ولی درمحلول عاری از یون کلسیم و درحضور EGTA و L_NEME فقط بتا استرادیول توانست اثر شل کنندگی نشان دهد .پورومایسین و سیکلو هگزامید تاثیر معنی داری بر روی اثر شلی استروژن نداشتند. با توجه به نتایج بدست آمده مشخص میشود که بتا استرادیول به صورت وابسته به غلظت اثر شل کنندگی در ورید سافن انسانی دارد.قسمتی از این اثر شلی وابسته به نیتریک اکساید و گوانیلیل سیکلاز ولی مستقل از PKG و PKA است.آزادی فاکتور هیپرپولاریزه کننده مشتق از آندوتلیوم که با شرکت کانالهای پتاسیم SKca و IKca و یون پتاسیم انجام میشود.در اثر شل کنندگی بتا استرادیول نقش دارد.بتااسترادیول در انقباضات وابسته به یون کلسیم و یا مستقل از یون کلسیم در ورید سافن انسانی اثر شل کنندگی دارد.با توجه به اینکه مهار کننده های سنتز پروتئین در اثر شلی استرادیول تاثیر معنی داری نداشتند،لذا این اثر شلی حاد استروژن در ورید سافن انسانی یک اثر غیر ژنومیک است.