بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی و ترکیبات شیمیایی گیاه درمنه آذری

Abstract

گیاهان جنس Artemisia یا درمنه،یک گروه نسبتا بزرگ متعلق به خانواده کاسنی شامل300 گونه منحصر به فرد از گیاهان دارویی و معطر می باشند که بیشتر در نیمکره شمالی یافت می شوند. در طب سنتی از گونه های مختلف این جنس برای دفع کرم یا به عنوان التیام دهنده استفاده می شده است .گیاه A.austriaca یا درمنه آذری بومی نواحی فلات آناتولی(آذربایجان ایران وترکیه)می باشد. هدف از این پژوهش شناسایی ترکیبات شیمیایی و اندازهگیری فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه A.austriaca می باشد.پس از جمع آوری گیاه از باغ بوتانیک مرکز تحقیقات کاربردی دارویی تبریز واقع در استان آذربایجان شرقی،اندام هوایی آن خشک توسط آسیاب برقی پودر گردید. مقدار100 گرم پودر به وسیله دستگاه کلونجر و به کمک تقطیرباآب اسانس گیری شد. با تزریق اسانس به دستگاه GCMS اجزاءآن شناسایی و اندازه گیری گردید.همچنین تست اندازه گیری فعالیت آنتی اکسیدانی با استفاده از ماده2 و 3دی فنیل پیکریل هیدرازیل(DPPH) بر روی اسانس این گیاه انجام شد.مقدار100 گرم دیگرازپودر برای بررسی ترکیبات غیر فرار بوسیله دستگاه سوکساه و با حلالهای nهگزان،دی کلرومتان و متانول عصاره گیری شد وروی هر یک تست آنتی اکسیدانی صورت گرفت.مقدار2گرم عصاره خشک دی کلرومتانی به روش VLCو با استفاده از نسبتهای مختلف اتیل استات در nهگزان (9:10،80:20،60:40،40:60،20:80و0:100)فراکسیونه شدو مواد موجوددر فراکسیون 80 آن به وسیله TLC پره پاراتیو جداسازی و با استفاده از HNMR شناسایی گردید.سپسقدار2 گرم از عصاره خشک متانولی توزین و با استفاده از Seppack ODSو بوسیله مخلوط های ( 20، 40، 60، 80، 100)متانول فراکسیونه شد.این فراکسیونها سپس توسط HPLC مورد جداسازی قرا گرفتندونهایتا ترکیبات جدا شده از توسط روشهای اسپکتروسکوپی UVوHNMR مورد شناسایی واقع گردیدند.آنالیز اسانس این کیاه در دو مرحله قبل از گلدهی و زمان گلدهی صورت گرفت اسانس گیاه درمنه آذری از زمان قبل از گلدهی حاوی هفت ترکیب اصلی شامل پنج منوترپن منواکسیژنه و دو سزکوئی ترپن:کامفر( 4435)، 8و1سینئول( 3275)کامفن( 461)،پنیوکاروئول ( 315)و ژرماکرین دی( 23).اسانس گیاه درمنه آذری فعالیت آنتی اکسیدانی پائینی نشان داد که این امر به خاطر وجود درصد بالای کامفرو1و 8سینئول در ترکیب آن می باشد. عصاره n هگزانی نیز از خود فعالیت انتی اکسیدانی نشان نداد و فعالیت عصاره دی کلرومتانی هم نسبتا ضعیف بود(261=(Rc50 تنها عصاره متانولی بود که فالیت نسبتا متوسطی (102*33=(Rc50بروز داد TLC پره پاراتیو فراکسیون 80 عصاره دی کلرومتانی باعث جداسازی سه ترکیب شد که همگی متعلق به گروه الکل های چرب بودند. با استفاده از HPLC پره پاراتیو از فراکسیونهای 20 و 40 عصاره متانولی دو ترکیب جدا شد که ساختمان آنها توسط HNMRو اسپکتروسکوپی UV شناسایی گردید و مشخص شد که هر دو جزء ترکیبات فلاوونوئیدی می باشند 2Quercetin 3Oglucoside 5,6,7,8penta hydroxy 3oglucoside4 1Flavone این فلاوونوئیدها می توانند باعث خاصیت انتی اکسیدانی این گیاه شوند.