همبستگی پارامترهای انحلال و بازدهی بدنی فرآورده های کاربامازپین
Abstract
اگر چه پیش بینی خصوصیات پلاسمایی دارو از قبیل سطح زیر منحنی و حداکثر غلظت پلاسمایی داروها به دنبال تجویز خوراکی آنها فقط از روی داده های محیط انحلال و بدون خونگیری از مریض هدفی بلند پروازانه و غیر ممکن به نظر می رسد که این شاید به دلیل کم بودن کارهای انجام شده و مقالات منتشر شده در این زمینه باشد اما یافته های ما در این مطالعه نشان دادند که پیش بینی غلظتهای پلاسمایی از روی داده های محیط انحلال از قبیل میزان انحلال پذیری دارو، خصوصیات انحلال و نفوذ پذیری دارو امکان پذیر است. با استفاده از این رویکرد می توان ابزارهایی را برای پیش بینی غلظت پلاسمایی و دیگر خصوصیات درون تنی داروها از روی داده های تجربی محیط انحلال پیدا کرد که این ابزارها می توانند به عنوان جایگزینی برای مطالعات بالینی به کار روند که از اهمیت بسیاری برخوردار است. همان طور که ذکر شد با استفاده از این روش می توان غلظت پلاسمایی و مقدار جذب مطلق دارو را از روی داده های حاصله از مطالعات انحلال پیش بینی کرد. پیش بینی خصوصیات پلاسمایی دارو در زبانهای مختلف از اهمیت زیادی برخوردار است. مثلا با این روش می توان فهمید که دوز دارو تا چه زمانی در محدوده غلظت موثر باقی می ماند و یا چه وقت به غلظت سمی می رسد. با استفاده از این روش و با در نظر گرفتن فاکتورهای مربوط به سرعت انحلال زمان عبور دارو از قسمتهای مختلف مجرای گوارشی و نفوذ پذیری قسمتهای مختلف برای داروی مورد نظر و تجزیه و تحلیل آنها می توان فرمولاسیون های جدیدی را ارائه و ارزیابی کرد. به طور کلی مدل مورد مطالعه ما خصوصیات درون تنی داروی کاربامازپین از قبیل حداکثر غلظت پلاسمای، زمان حداکثر غلظت ، سطح زیر منحنی غلظت، در برابر زمان و غلظتهای پلاسمایی را در زمان های مختلف به صورتی بسیار عالی پیش بینی کرد.مدل ما یک مدل in vitroin silico است که در آن شرایط درون تنی به صورت کامپیوتری شبیه سازی می شود و می تواند ابزار مفیدی باشد که امکان تجویز خوراکی داروها را به صورت بسیار مطمئن تر فراهم می آورد . اگر چه مطالعات بیشتری باید در مورد خصوصیات مجرای گوارشی و زمان عبور دارو از قسمت های مختلف آن در شرایط فیزیولوژیکی مختلف انجام گیرد. کاربرد این روش می تواند به طور موثری تعداد مطالعات پرهزینه و وقت گیر بیواکیوالانسی را که اغلب برای کسب تائیدیه و مجوزهای لازم در فرایند فرمولاسیون داروها لازم است کاهش دهد که این از نظر اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر روش یاد شده ما در این مطالعه یک روش جدید دیگر به نام عکس مضاعف سطوح زیر منحنی را نیز برای برقراری ارتباط بین پارامترهای درون تنی و برون تنی فرآورده های کاربامازپین به کار بردیم. این روش در واقع یک مقایسه نقطه به نقطه منحنی های انحلال و غلظت خونی است . این روش نسبت به دیگر روشهای این برتری را دارد که نیازی به داده های خونی و انجام خونگیری نیست. این روش در مورد داروی گلی بنگلامید با موفقیت بهکار برده شده است . به نظر می رسد که این یک روش بسیار امیدوار کننده است که نه تنها در مورد فرآورده های کاربامازپین بلکه در مورد سایر داروهایی که بازدهی بدنی آنها وابسته به میزان انحلال است نیز کاربرد دارد.