بررسی نسخ بیماران دیابتی و تداخلات دارویی آنها
Abstract
دیابت شیرین شایعترین بیماری اندوکرین در انسان میباشد و حدود 35 تا 45 درصد کل جمعیت به این بیماری مبتلا میباشند که25 ,این افراد در سنین جوانی یعنی پر ثمرترین دوران عمر خود میباشند. عوارض ناشی از دیابت مسئول قسمت اعظم مرگ و میر ناشی از این بیماری میباشند. گاهی در درمان دیابت و عوارض ناشی از آن نیاز به مصرف چند دارو میباشد و یکی از مسائلی که در هنگام مصرف همزمان داروها ممکن است ایجاد گردد، تداخل اثر داروها میباشد. تداخل اثر داروها میتواندمنجر به تغییر اثرات فارماکولوژیک و یا تشدید مسمومیت ناشی از داروها گردد، با توجه به شیوع بیماری دیابت و اهمیت داروهای مربوطه، ذر این تحقیق، ابتدا به بحث و بررسی در مورد بیماری دیابت، عوامل درمانی، مکانیسم برهم کنش کلی داروها و بالاخره تداخلات موجود بین داروهای ضد دیابت و سایر داروها پرداخته شده است. سپس به بررسی داروهای تجویز شده برای درمان دیابت شیرین از سوی پزشکان شهر تبریز پرداخته شده همچنین تداخلات داروهای موجود در این نسخ مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته است. روش کار، انتخاب تصادفی نسخههای تجویزی از نسخ نوزده پزشک به مدت یازده ماه و برای هر پزشک نه نسخه (3نسخه از روزهای اول و پانزدهم و آخر هر ماه) که مجموعا 1669 نسخه میشد و بررسی این نسخ از نظر داروهای تجویز شده و تداخلات این داروها انجام گرفت . نتایج نشان دادند بیشترین داروی ضد دیابت تجویز شده گلی بن کلامید با 618 نسخه (3703 ,) بود ، مدت فورمین در 351 نسخه (2103,) و ترکیب دو دارویی مت فورمین + گلی بن کلامید در 452 نسخه (2708,) وجود داشت. انسولین در 197 نسخه (1180,) و ترکیب انسولین + مت فورمین در 27 نسخه (162,) و ترکیب انسولین + گلی بن کلامید در 15 نسخه (090,) وجود داشت. از نظر وجود تداخلات دارویی از1669 ، 971نسخه (5818,) دارای تداخل دارویی بودند. خوشبختانه بسیاری از این تداخلات از لحاظ بالینی خطر آفرین نیستند. گرچه ، مصرف توام برخی از داروها با داروهای ضد دیابت میتواند سبب بروز هیپوگلیسمی ویا هیپرگلیسمی شود که میتواند به نوبه خود مشکل ساز باشد. البته داشتن آگاهی لازم در مورد تداخلات دارویی از این امر جلوگیری میکند.