بررسی فلاونولیکنانهای موجود در دانه گیاه خار مریم (Silybum marianum) منطقه دزفول
Abstract
مقدمه: گیاه خارمریم از خانواده کاسنی و بومی مدیترانه میباشد. ترکیبات موثر گیاه شامل 15 الی 3 درصد از گروهی از فلاونولیگنانها موسوم به سیلیمارین میباشد. از اثرات سیلیمارین میتوان به جاروبگری رادیکالهای آزاد، افزایش تولید مجدد سلولهای کبدی و پایداری غشای هپاتوسیتها اشاره کرد که باعث میشود از این گیاه به عنوان محافظت کننده کبدی و آنتی اکسیدانت استفاده شود. هدف: هدف از این پژوهش شناسایی وتعیین مقدار فلاونولیگنانهای تام دانه خارمریم بر حسب سیلبین میباشد. روش کار: نمونههای دانه خارمریم جمعآوری شده ازمناطق دزفول، ارسباران، مغانو محمودآباد مازندران هر کدام به طور مجزا، توسط حلال اتر نفت و در دستگاه سوکسله چربی زدائی شدند عصاره هیدروالکلی توسط متانل 70 درصد در دستگاه سوکسله(دمای 50 درجه به مدت 5 ساعت) تهیه و پس از تلغیظ شدن توسط اپراتور، مجددا چربی زدائی شدند جهت استخراج فلاوینولیگانها، فازمائی به دفعات توسط ایتل استات استخراج گردید. TCL عصارهها به همراه شاهد سیلیبین و بررسی Rf آنها جهت اطمینان از وجود فلاوینولیگنانها در عصارهها مورد استفاده قرار گرفت. سپس عصارههای فوق توسط کروماتوگرافی ستونی و کریستالیزاسیون، فراکسیونه و خالص سازی شدند. ترکیب عمده خالص شده Aنامیده شد که جهت شناسایی آن از طیفهای UVVis،1HNMRو13CNMR بهره گرفته شد. در مرحله بعد جهت تعیین مقدار سیلیمارین دانه خار مریم مناطق مختلف از روشهای HPLC و رنگ سنجی استفاده شد. نتایج و بحث: نتایج حاصل از روشهای مختلف شناسایی نشان دادند که ترکیب A، همان سیلیبین( جزء اصلی و عمده سیلیمارین) میباشد. و بر اساس یافتههای این تحقیق، بیشترین مقدار سیلیمارین در نمونههای منطقه دزفول و کمترین مقدار آن در نمونههای منطقه محمودآباد مازندران مشاهده میشود ضمنا بررسی کروماتوگرامهای مربوط به این نمونههاTLC)،(HPL نشان داد که در میوههای جمعآوری شده از منطقه دزفول میزان سیلیبین A بیشتر از سیلیبین B و در مناطق محمودآباد مازندران و ارسباران میزان سیلیبین B بیشتر از سیلیبین A میباشد. باتوجه به تمام یافتههای فوق نتیجه گرفته شد که گیاه خارمریم موجود در منطقه دزفول از لحاظ دلرویی دارای ویژگیهای لازم بوده و به لحاظ اقتصادی میتواند جهت ساخت داروهای مورد نیاز استفاده گردد.