بررسی ترکیبات شیمیایی لاتکسفرولاآسافوئتیدا
Abstract
آنغوزه Ferula assa foetida از جنس فرولا Ferula و جزء خانواده چتریان umbellifera است . منشاء اصلی آن از دو گونه فرولا آسافوئتیدا Ferula assa foetida و فرولا اسکورو دسمافوئتیدوم هینگ Ferula Scorodesma foetidum Hing است . مهمترین گیاه مواد آنغوزه فرولاآسافوئتیدا می باشد که برای اولین بار توسط کامفر Kampfer در سال 1687 در لارستان ایران کشف گردید . این گیاه بومی استپ های شرق ایران و غرب افغانستان است . پراکندگی آن در استانهای مختلف ایران از جمله فارس ، یزد ، کرمان ، خراسان ، سیستان و بلوچستان می باشد . از نظر تجارتی دو نوع آنغوزه وجود دارد . آنغوزه شیرین و تلخ . آنغوزه شیرین مصرف غذایی داشته و به عنوان چاشنی و ادویه مصرف می شود و آنغوزه تلخ مصرف دارویی و صنعتی دارد . ترکیبات شیمیایی گیاه را می توان به سه گروه اسانسها، رزینها و کومارینها تقسیم بندی نمود . اسانسها خود شامل دو گروه اسانسهای ترپنی و دی سولفیدی هستند عمدهترین ترکیبات اسانسها را ترکیبات دی سولفیدی تشکیل می دهد . ترکیبات سولفوره آن شامل2 بوتیل پروپنیل دی سولفید است که فراوانترین ترکیب اسانس نیز می باشد ،2 بوتیل متیل دی سولفید ،2 بوتیل متیل تری سولفید ، دی متیل تری سولفید ، دی2 بوتیل دی سولفید ، دی2 بوتیل تتراسولفید ، اسادی سولفید و آندسیل سولفونیل استیک اسید می باشد . ترپنها خود به دو دسته منوترپنها و سزکوئی ترپنها تقسیم می گردد . از منوترپنها می توان به آلفا ترپینول اشاره نمود .از سزکوئی ترپنها ، سزکوئی ترپنهای اتری مانند فارنسیفرول ,A,B,C پلی آنتین ، گاموسین ،موگولتادون ، کامولونول و سزکوئی ترپنهای کومارینی مانند فوئتیدین ، کلادونین ،4 متوکسی کومارین ، فروکولیسین ، آسافوئتیدین ، آسادی سولفید ، آساکومارین A و B ، کانفرول ، اپی سمرقندین ، آمبلیفرینین ، بدراکمین و بدراکمین استات می باشد . رزینها به دو گروه رزینهای محلول در اتر و غیر محلول در اتر تقسیم می شود که آزارزینوتانل A,B,C جزء رزینهای غیر محلول می باشد از کومارینها نیز می توان به آمبلیفرون اشاره نمود . آنغوزه در طب قدیم به اشکال قرص ، امولسیون ، تنطور ، تنقیه و پماد تهیه می شده و در بیماریهای عصبی ، تشنج ، ذات الریه ، بیماریهای پوستی ، ناراحتی های دستگاه گوارش و بعنوان ضد انگل و کارمنیاتیو تجویز گردیده است . امروزه این گیاه کاربرد وسیعی در دامپزشکی و کشاورزی دارد . پژوهشهای اخیر اثرات جالب توجهی از آنرا آشکار نموده است که می توان به اثرات کاهش دهنده تومور ، آنتی کارسینوژنیک و ژنوتوکسیت ، فیبرینولیتیک ، هیپو کلسترولمیک ، آنتی هیپر لیپیدمی ، و نیز اثرات آنتی بیوتیکی ، ضد قارچی ، ضد انعقادی و کاهش دهنده فشار خون در حیوانات ازمایشگاهی اشاره نمود . همچنین از آن در درمان تومور شکمی ، سفت شدن (induration) کبد و طحال ، کارسینومای لثه ها ، درمان میخچه ، پینه (callus) ، عفونت چرکی انگشتان دست استفاده شده است.