بررسی روشهای تعیین ساختمان شیمیایی و اثرات فارماکولوژیکی فلاونووئیدها
Abstract
فلاونووئیدها گروه عظیمی از پلی فنلهای موجود در طبیعت می باشند که در گیاهان انتشار وسیعی دارند . این ترکیبات احتمالا" در سطح پلاستیدهای سیتوپلاسمیک سنتز شده و در شیره واکوئلی تجمع می یابند . این مواد در مزوفیل ، اپیدرم برگها و کوتیکول اپیدرم جیوه حضور داشته و همچنین می توانند در سایر ارگانها نظیر ریشه ، چوب ، پوست ، گرئه ، شیره ، گل ودانه ها نیز وجود داشته باشند و بطور کلی در اندامهای جوان حضور بیشتری دارند فلاونووئیدها ترکیباتی مشتق از بنزوگاماپیرون یا کرومون می باشند که این جسم بطور آزاد در عالم گیاهان یافت نشده ولی مشتقات هیدروکسیله آنها که همان پیگمانهای رنگی (عمدتا" زرد رنگ) می باشند بوفور در گیاهان وجود داشته و مشتقات فلاونووئیدی را بوجود می آورند .نظر به اهمیت فارماکولوژیکی بسیاراین مواد و همچنین وسعت انتشار آنها در گیاهان روشهای استخراج ، جداسازی ، خالص سازی و در نهایت تعیین ساختمان شیمیایی آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار است که تعیین ساختمان مولکولی به کمک داده های انواع روشهای طیف سنجی نظیر M.S,13CNMR,1HNMR, UV و I.R امکان پذیر می باشد . اسپکتروسکوپی UV به تنهایی احتمالا" مفیدترین تکنیک جهت آنالیز ساختمانی فلاونووئید می باشد . این تکنیک هم جهت شناسایی نوع فلاونووئید و هم مشخص نمودن الگوی اکسیژناسیون آن بکار می رود اسپکتروسکوپی ,1HNMR روشی قدرتمند در تعیین ساختمان فلاونووئید می باشد . این روش اطلاعاتی در مورد انواع مختلف اتمهای هیدروژن در یک فلاونووئید می دهد . طیف 1HNMR، زمینه ساز اطلاعاتی درباره محیطهای شیمیایی اتمهای هیدروژن ، تعداد هیدروژنها در هر محیط و ساختمان گروههای مجاور هر اتم هیدروژن می باشد . 13CNMR عمدتا" در تعیین ساختمان مولکولی آگلیکونها و محل اتصال گروههای گلیکوزیله وو آسیله بکار می رود . طیف جرمی فلاونووئیدها نیز برای تعیین ساختمان مولکولی به صورت گلیکوزیدی و یا آگلیکون بسیار مفید بوده و بررسی طیف فلاونووئیدهای پرمتیله اطلاعات با ارزشی در مورد وزن مولکولی ، نوع قندها و طبیعت استخلافات مولکولی در اختیار قرار می دهد . همچنین بوسیله باندهای جذبی IR ترکیبات فلاونووئیدی نیز هسته های مختلف فلاوونوئیدی شناسایی می گردند. فلاونووئیدها جزو مواد دارویی گیاهی محسوب شده و اثرات درمانی متنوعی از قبیل خواص آنتی اکسیدانی ، اثرات هورمونی ، ضد سرطانی ، ضد التهاب ، ضد میکروبی و همچنین اثرات مهاری بر سیستم آنزیمی بدن اعمال می کنند و گاها" در درمان سرماخوردگی ، درمان ترومبوسیتوپنی ، آنفلونزا و همراه با اسیو اسکوربیک در درمان بعضی عفونتها نظیر ورم لوزه حاد و رینیت بکار می روند