بررسی محلولیت داروهای دیازپام، کلردیازپوکساید، کلونازپام و لورازپام درمخلوطهای دوگانه آب و چند کمک حلال

Abstract

افزایش محلولیت داروهای کم محلول در آب برای فرمولاسیون اشکال دارویی مایع از جمله فرآورده های تزریقی، خوراکی و موضعی حائز اهمیت فراوان است. روشهای متداول چندی برای این منظور وجود دارد که از آن میان روش کوسولوانسی بعلت قدرت محلول سازی بالا، صرفه جویی در وقت، هزینه و نیروی انسانی وعدم نیاز به دستگاههای پیچیده ، بیشترین کاربرد را دارااست. در این راستا محلولیت چهار داروی بنزودیازپینی شامل دیازپام، لورازپام، کلونازپام و کلردیازپوکساید در حضور کمک حلالهای پروپیلن گلیکول ، پلی اتیلن گلیکول 200 و اتانول بررسی شد. برای این منظور نمونه های حاوی دارو در مخلوطهای دو گانه آب کمک حلال با فواصل10 ,(حجم در حجم) کمک حلال از یکدیگر تهیه شده و پس از هم زدن آنها در دمای ثابت 30 درجه سانتی گراد و حصول تعادل، تعیین محلولیت صورت گرفت. نتایج نشان داد که کمک حلالهای مورد استفاده محلولیت بنزودیازپینها را به نسبتهای مختلف افزایش دادهاند. بطور کلی در مقایسه با دو کمک حلال دیگر پلی اتیلن گلیکول 200 دارای بیشترین و پروپیلن گلیکول دارای کمترین قدرت محلول سازی داروهای فوق می باشد. همچنین داده های بدست آمده از آزمایشهای فوق به کمک نرم افزار آماری SPSS و روش تکرار نسبت به چندین مدل مختلف کوسولوانسی، برازش شده و دقت و قدرت پیش بینی این مدلها در تعیین محلولیت هر یک از داروهای فوق در سیستمهای حلال دو گانه مذکور با یکدیگر مقایسه شد که نتایج حاکی از برتری مدل DLL در این زمینه می باشد. و در نهایت با توجه به شباهت ساختمانی بنزودیازپینهای فوق چند مدل واجد ضرایب کلی برای پیش بینی محلولیت هر چهار داروی ذکر شده در هر یک از مخلوطهای دو گانه آب کمک حلال مورد نظر پیشنهاد شده است.