بررسی اثرات هیپوگلیسمیک عصاره Urtica dioica روی رت

Abstract

گزنه Uritca doiica از جمله گیاهان دارویی در طب سنتی میباشد که به عنوان پائین آورنده قند خون مورد مصرف داشته است. خاصیت هیپوگلیسمیک عصاره به دلیل وجود مشتقات پورفیرین در عصاره مائی این گیاه میباشد Masse, 1991 برای بررسی اثر هیپوگلیسیمیک گزنه عصاره آبی آن به مقدار mgkg 500به حیوانات سالم (رت) خورانده شد و نمونههای خونی از حیوانات تا ساعت چهارم در فواصل یک ساعتی جمع شد. این آزمایش با دو نمونه گزنه (گزنه جمع آوری شده از آذربایجان و شمال) انجا شد که نتایج حاصل از تاثیر عصاره آبی گزنه آذربایجان و شمال به رتهای سالم در مدت 4 ساعت تاثیر معنیداری بر روی سطح سرم گلوکز نشان نداد. همچنین اقدام به بررسی تاثیر عصاره گزنه در حالت دیابتی وامکان اثر پیشگیری کننده و نقش گزنه در تغییرات قندخون پس از ایجاد دیابت گردید. برای دیابتی نمودن حیوان از مدلهای آزمایشگاهی ایجاد دیابت که در منابع به آن اشاره شده استفاده گردید آلوکسان به دو طریقه داخل صفاقی (i.p) وداخل وریدی (i.v) به ترتیب به مقادیر mgkg 150و mgkg 45به حیوانات آزمایگشاهی (رت) تزریق گردید. هر روز مقادیر mgkg200، گزنه به حیوانات خورانده شد. عصاره‌آبی به طور معنی داری کاهش وزن ناشی از آلوکسان را در روز سوم مهار کرد و بر روی هیپرگلیسمی حاصله در روز سوم تاثیر ی نداشت. ایجاد دیابت وابسته به انسولین توسط آلوکسان هر چند که یک روش شناخته شده است ولی تنها در روز سوم علائم بیماری و هیپرگلیسمی در حیوانات مشاهده شده و آلوکسان موجود در بازار ایران ایجاد دیابت نکرد. علت این امر ممکن است کهنه شدن و تغییرات شمیمیایی آلوکسان باشد.