اهمیت و کاربرد اصول فلوکولاسیون در فرمولاسیون سوسپانسیون های دارویی
Abstract
بطور کلی نکاتی که درفرمولاسیون سوسپانسیونها با کنترل آگریگاسیون باید در نظر گرفت :1 یک سورفکتانت غیر رسکی را برای خیس کردن دارو بکار ببریم . بطور نرمال یک ماده آنیونی ترجیح داده می شود ،اما نوع غیر یونی استفاده می شود.2 در صورت لزوم مواد سوسیانسیون کننده استفاده کنیم ( مثل سدیم کربوکسی متیل سلولز) ، باید قبلا" اطمینان حاصل کرد که مواد سوسپانسیون کننده ، سورفکتانت ها و الکترولیت های موجود در فرمول ، واکنش شیمیایی و فیزیکی با هم نداشته باشند .3 الکترولیت های مناسب و غیر رسمی را برای تولید اگریگاسیون استفاده کنیم . 4 توجه داشته باشیم ک اضافه کردن خوش طم کننده ها ، رنگ ها، پای های اولسیونه (برای جلوگیری از قفل شدن ظرف و...) و یا نگهدارنده ها ،خصوصیات سیستم را تغییر ندهند.5 ارزیابی محصول پس از یک ماه انبار سازی با تست هایی همچون پراکنش مجدد، حجم سدیمان ، اندازه ذرات قبل وبعد از استرس حرارتی ،تست های رئولوژیک و پایداری در مقابل حرارت دوره ای انجام دهیم .6 سوسپانسیون را از نظر پایداری در بسته بندی نهائی بررسی می کنیم . یک فرمول داروئی عمدتا" باید به تهیه سوسپانسیون های صاف ، یکنواخت ، سهولت ریزش توجه نماید که در آنها پراکنده شدن ذرات با حداقل انرژی امکان پذیر شود . هنگامی که روند پراکنده شدن آغاز می شود همزمان تمایل سیستم جهت رسیدن به یک حالت پایدارتر از لحاظ انرژی نیز افزایش می یابد که به صورت فلوکولاسیون ، کوالسانس ، سدیمانتاسیون ، رشد کریسسنال و پدیده کیکی شدن تظاهر می کند . لذا باید این تظاهرات فیزیکی مهار با کنترل شود تا سیستم های پرکهده مناسبی حاصل شود تا در طی عمر قفسه ای سیستم پراکنده حالت خود را از دست ندهد . برای ارزیابی فرمولاسیون بر اساس مقدار فلوکولاسیون در سوسپانسیون ، از حجم سدیمانتاسیون (F) و درجه فلوکولاسیون (B) استفاده می شود . یک سوسپانسیون وقتی ایده آل است که F=1 باشد تا در آن هیچ سدیمانی سدیمانی تشکیل نشود و همچنین پدیده کیکی شدن نیز صورت نگیرد .