بررسی فیتوشیمیایی و ارزیابی اثرات سمیت عمومی و آنتی اکسیدانی Zosimia absinthifolia(Vent.) Link

Abstract

مقدمه: خانواده چتریان یا جعفری از ارزشمندترین خانواده های گیاهان دارویی در بسیاری از ملل نظیر چین و ایران ومدیترانه است. جنس Zosimia شامل 2 گونه چند ساله در ایران می باشد، تاکنون مطالعات اندکی روی ترکیبات شیمیایی و فعالیت زیستی آن انجام گرفته است. گونه مورد مطالعه در این بررسیZosimia absinthifoliaاست. هدف: با توجه به تاثیرات دارویی گزارش شده از سایر گونه های این تیره به نظر میرسد مطالعه فیتوشیمیایی روی این گونه منطقی باشد.روش کارومواد: عصاره گیری با روش ماسوراسیون با استفاده از حلال های هگزان، دی کلرومتان و متانول انجام گردید. فراکسیونه نمودن عصاره متانولی خشک شده روی C18Sep-Pak با فاز متحرک با نسبتهای افزایش یابنده متانول: آب صورت پذیرفت. خالص سازی فراکسیونها به کمک HPLC پره¬پراتیو با فاز معکوس، منجر به جداسازی چهار ترکیب شد. تعیین ساختار ترکیبات با استفاده از روش 1HNMRوجداسازی روغن فرار به روش تقطیر با آب در دستگاه کلونجر انجام شد.محتوای اسانس به وسیله GC-MS تعیین گردید. خواص آنتی اکسیدانی ، میزان فنول تام و فلاونوئید تام عصاره ها و فراکسیون ها و سمیت عمومی عصاره ها به ترتیب با معرف های DPPH، فالین شیکالتو ،آلومینیم کلراید و تست میگوی آب شور اندازه گیری شد. یافته ها: از بررسی فیتوشیمیایی عصاره متانولی دو ساختار فلاونوئیدی و دو ساختار کومارینی جداسازی گردید. آنالیز روغن فرار نیز، منجر به شناسایی 18 ترکیب شد که بیشتر ترکیبات اکسیژنه بودند. عصاره ی متانولی قویترین خاصیت آنتی اکسیدانی را نشان داد ولی عصاره هگزانی و دی کلرومتانی اثرات ضعیف تا متوسطی نشان دادند. در رابطه با فراکسیونها، 40% و 20% قویترین فعالیت آنتی اکسیدانی و محتوای فنول و فلاونوئید قابل ملاحظه ای داشتند.عصاره n- هگزانی نیز دارای ترکیبات با اثرات کشندگی سلول میباشد.نتیجه گیری: وجود مشتقات فنولی بخصوص فلاونوئید و کومارینها در عصاره متانولی دال بر اثرات قوی آنتی اکسیدانی آن بوده که میتواند در شرایط التهابی، پیشگیری از سرطان ها و استرس های اکسیداتیو مفید واقع شود.