تاخیر تشخیصی و درمانی در ترومبوآمبولی ریه و ارتباط آن با یافته های سی تی آنژیوگرافی در 100 بیمار بستری شده در بیمارستان امام رضا (ع) دانشگاه علوم پزشکی تبریز

Abstract

Introduction: Pulmonary Thromboembolism (PTE) is a common and potentially dangerous disease which internal physicians routinely see its patients. Clinical manifestations are very unspecific and insensitive and make the exact diagnosis very difficult. Regarding to limitations and lack of a similar study evaluating diagnostic and therapeutic lag in PTE and its relation with CTA findings and some other parameters, we decided to study this topic and if there was a positive relation in our findings, we use it for better management of these patients. Methods: One hundred patients with PTE admitted to Imam Reza hospital were included in the study and were evaluated retrospectively. Demographic data including age, gender, season of onset of disease, risk factors for PTE (thromboembolic events, malignancy, surgery or immobilization in last 8 weeks and pregnancy in last six months), results of ultrasound and CTA, patient lag and diagnostic lag were submitted. Results: Age average was 64.69 18.44 in our patients and 50% of them were male. Forty patients (40%) have at least one risk factor for PTE and 32 (32%) had no risk factor. Most of patients had one vessel involvement (47%). Most of cases were unilateral (60.8%) and lober (75.9%) involvement. Mean patient lag from onset of symptoms to referral to a medical center, mean lag from referring to performing diagnostics and mean overall lag were 4 2.86, 1.47 1.36 and 5.47 3.27 days. Right lung involvement was correlated with fewer main artery involvements and less diagnostic and overall lag. History of malignancy, positive CTA and ultrasound results, having more risk factors and right lung involvement were correlated with less diagnostic and patient lag., مقدمه: ترومبوآمبولی حاد ریوی (PTE) یک بیماری متدوال و بالقوه خطرناک است که پزشکان متخصص داخلی طی کار روزانه بارها با آن روبرو میصشوند. تظاهرات این بیماری متغیر و غیراختصاصی هستند و تشخیص دقیق بیماری را بسیار مشکل میصکنند. با توجه به محدودیت مطالعات قبلی و نیز نبود مطالعه‌صای مشابه که به بررسی ارتباط تاخیر تشخیصی و درمانی بیماری ترومبوآمبولی ریوی با یافته‌صهای سی-تیصآنژیوگرافی و برخی پارامترهای دیگر پرداخته باشد، بر آن شدیم تا با انجام این مطالعه به بررسی این مساله پرداخته تا در صورت وجود ارتباطی مثبت بین یافته‌صهای این مطالعه از آن برای مدیریت بهتر بیماری استفاده کنیم.روش کار: در این مطالعه 100 بیمار مبتلا به ترومبوآمبولی ریوی بستری شده در بیمارستان امام رضا (ع) تبریز در بازه زمانی فروردین 1390 تا فروردین 1391 وارد مطالعه شده و به صورت گذشته‌صنگر مورد ارزیابی قرار گرفتند. اطلاعات دموگرافیک شامل سن، جنس، فصل شروع علائم، ریسک فاکتورهای ترومبوآمبولیسم وریدی (شامل حوادث ترومبوتیک قبلی، بدخیمی، ترومبوفیلی، جراحی یا بی حرکتی در هشت هفته گذشته، حاملگی در شش ماه گذشته و سندرم بعد از ترومبوفلبیت) و نتایج سونوگرافی و CTA و میزان درنگ بیمار و درنگ تشخیصی ثبت شدند.نتایج: میانگین سنی بیماران 44/18 69/64 سال بود و 50% بیماران مذکر بودند. بیشتر بیماران(40 بیمار، 40%) دارای یک عامل خطر بودند و 32 بیمار (32%) هیچ گونه عامل خطری نداشتند. بیشتر بیماران درگیری در یکی از عروق ریوی داشتند (47%). بیشتر موارد (8/60%) به صورت یک‌صطرفه و به صورت درگیری لوبر (9/75%) بودند. میانگین تاخیر بیماران از زمان بروز علایم تا مراجعه، میانگین تاخیر از زمان مراجعه تا انجام اقدامات تشخیصی و میانگین تاخیر از زمان بروز علایم تا انجام اقدامات تشخیصی به ترتیب 86/2 4، 36/1 47/1 و 27/3 47/5 روز بود. درگیری سمت راست با تاخیر تشخیصی وتأخیر کلی و درگیری شریان اصلی با تاخیر مراجعه و تأخیر کلی کمتری همراه بود. مشاهده شد وجود سابقه بدخیمی، نتایج مثبت در CTA ریه و سونوگرافی پاها، وجود تعداد بیشتر عوامل خطر و درگیری ریه در سمت راست ریه با زمان تاخیر کمتری در مراجعه و شروع انجام انجام اقدامات تشخیصی همراه هستند.