ارزش تشخیصی رادیومیکس تصاویر MRI ضایعات استخوانی در افتراق ضایعات خوش‌خیم از بدخیم

Abstract

تشخیص به کمک کامپیوتر همچون رادیومیکس شامل روش‌هایی است که اساساً مبتنی بر تشخیص الگو است که باعث افزایش صحت تشخیصی پزشک می‌شود و تشخیص کامپیوتر را که از تجزیه‌وتحلیل کمی تصاویر رادیولوژیکی به‌دست‌آمده است، بهبود می‌بخشد. هدف این مطالعه بررسی ارزش تشخیصی رادیومیکس تصاویر MRI ضایعات استخوانی در افتراق ضایعات خوش‌خیم از بدخیم بود. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع مقطعی و با استفاده از پایگاه داده تصاویر MRI بیماران مراجعه‌کننده با تشخیص ضایعات خوش‌خیم و بدخیم استخوانی (با تائید پاتولوژی) با هر سنی و با هر جنسی در طی سال‌های 1395 تا 1401 به یکی از بیمارستان‌های آموزشی مرتبط در سطح تبریز شامل بیمارستان کودکان تبریز، بیمارستان امام رضا (ع) تبریز و یا بیمارستان قاضی تبریز بود. حداقل حجم نمونه 150 نفر تعیین شد. روش نمونه‌گیری در این مطالعه به‌صورت در دسترس بود. تصاویر MRI می‌بایستی قبل از جراحی یا درمان نئوادجوانت در همه بیماران گرفته شده باشند. اطلاعات دموگرافیک و همچنین تشخیص دقیق، نوع تومور و سمت درگیر در بیماری، stage تومور و متاستازها از پرونده بیماران استخراج شد. سپس فایل DICOM بیماران وارد نرم‌افزار 3D Slicer شد و ماسک گذاری و سگمنتیشن و تعیین محدوده تومور توسط دو رادیولوژیست به‌طور مستقل انجام شد و در صورت وجود اختلاف بین دو رادیولوژیست از مقادیر به‌دست‌آمده میانگین گرفته شد. نهایتاً Radiomics محاسبه‌شده توسط نرم‌افزار 3D Slicer برای آنالیز و مقایسه بین دو بیماری وارد نرم‌افزار آماری SPSS شد. یافته‌ها: در این مطالعه، 150 بیمار در دو گروه 75 نفره با ضایعات خوش‌خیم و بدخیم استخوانی تحت مطالعه موردبررسی قرار گرفتند که میانگین (انحراف معیار) سن در دو گروه بیماران با ضایعات خوش‌خیم و بدخیم استخوانی موردمطالعه، به ترتیب 06/45 (6/18±) و 12/43 (6/±9) سال بود. در این مطالعه از میان 9 مدل رادیومیکس در نظر گرفته شده جهت افتراق ضایعات خوش‌خیم از بدخیم در بیماران موردمطالعه، بهترین صحت اعتبارسنجی در کل و در بیماران بالای 45 و زیر 45 سال هر سه مربوط به مدل VGG16 به ترتیب با 2/73 درصد، 3/71 درصد و 3/75 درصد و بهترین AUC هر سه مربوط به مدل InceptionV3 به ترتیب با 1/54 درصد، 4/54 درصد و 3/57 درصد بود. براساس مدل VGG16 که بهترین صحت اعتبارسنجی را دارد، در کل و در بیماران بالای 45 و زیر 45 سال، به ترتیب حساسیت 1/79 درصد، 2/80 درصد و 4/81 درصد، ویژگی 2/70 درصد، 3/70 درصد و 2/72 درصد، ارزش اخباری مثبت 5/51 درصد، 5/52 درصد و 6/50 درصد و ارزش اخباری منفی 4/54 درصد، 5/55 درصد و 6/55 درصد بود.