عنوان: تعیین دانش و نگرش پرستاران و دانشجویان پرستاری از مدیریت مراقبت پای دیابتی و عملکرد آن ها در زمینه غربالگری پای دیابتی در مراکز آموزشی درمانی شهر تبریز در سال 1401

Abstract

چکیده : دانش و نگرش پرستاران و دانشجویان پرستاری از مدیریت مراقبت پای دیابتی و عملکرد آن ها در زمینه غربالگری پای دیابتی در مراکز آموزشی درمانی شهر تبریز در سال 1401مقدمه: بیماری دیابت امروزه با افزایش روزافزون مرگ و میر، ایجاد ناتوانی و افزایش هزینه ها همراه است. پای دیابتی و عوارض اندام تحتانی ناشی از دیابت، به عنوان عوارض مزمن و خطرناک دیابت شناخته شده اند و باعث کاهش چشمگیر کیفیت زندگی در بیماران مبتلا و افزایش احتمال مرگ زودرس شده اند. تشخیص زودهنگام مشکلات پای دیابتی، امکان مداخله به موقع و جلوگیری از بروز عوارض ناتوان کننده ای مثل آمپوتاسیون را فراهم می کند که این، نیازمند یک رویکرد چند بعدی و یک تیم درمان و مراقبت چند رشته ای است. نقش پرستاران در مراقبت از بیماران دیابتی و آموزش به آن ها، بسیار مهم و غیرقابل انکار می باشد. علاوه بر این، پرستاران نقش مهمی را در پیشگیری از بروز زخم های پای دیابتی و آمپوتاسیون از طریق مداخلاتی مثل آموزش به بیمار، غربالگری افراد پرخطر و ارائه مراقبت های سلامتی، ایفا می کنند. لازم به ذکر است که دانشجویان پرستاری نیز، به عنوان مراقبین سلامت آینده، می توانند نقش موثری در افزایش میزان دانش و آگاهی بیماران و آموزش به آن ها داشته باشند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی دانش و نگرش پرستاران و دانشجویان پرستاری درمورد مدیریت مراقبت پای دیابتی و عملکرد آن ها در زمینه غربالگری پای دیابتی می باشد.روش کار: این پژوهش، یک مطالعه توصیفی-مقطعی است که در سال 1401 انجام گردیده است. در این مطالعه 284 نفر از پرستاران شاغل در مراکز آموزشی درمانی تبریز و 200 نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده پرستاری و مامایی تبریز، به روش تصادفی انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از یک پرسشنامه چهار قسمتی شامل مشخصات دموگرافیک و شغلی، پرسشنامه سنجش میزان دانش، پرسشنامه سنجش نگرش و چک لیست انجام غربالگری پای دیابتی انجام شد. داده ها در نهایت با استفاده از نرم افزار SPSS 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.نتایج و یافته ها: نتایج این مطالعه حاکی از این بود که میانگین نمرات دانش پرستاران و دانشجویان پرستاری درمورد مدیریت مراقبت پای دیابتی به ترتیب 41/11 و 69/11 بود که نشان داد درحدود 55 درصد از پرستاران و دانشجویان مورد مطالعه در این پژوهش، از دانش و آگاهی نسبتا خوبی برخوردار بوده اند. میانگین نمرات نگرش پرستاران و دانشجویان پرستاری درمورد مدیریت مراقبت پای دیابتی نیز به ترتیب 16/37 و 01/39 بود که تقریبا 49 درصد از پرستاران و دانشجویان مورد مطالعه، دارای نگرش مثبت بوده اند. در چک لیست خودارزیابی انجام غربالگری پای دیابتی، میانگین نمرات پرستاران 17/8 و میانگین نمرات دانشجویان پرستاری 47/8 گزارش شد که نشان دهنده عملکرد ضعیف پرستاران و دانشجویان پرستاری در انجام غربالگری پای دیابتی می باشد.نتیجه گیری کلی: در این مطالعه، با وجود اینکه بیش از نیمی از دانشجویان مورد مطالعه، سابقه دریافت آموزش درمورد پای دیابتی را ذکر کرده بودند، اما تقریبا نیمی از آن ها، از دانش و آگاهی نسبتا خوبی درمورد مدیریت مراقبت پای دیابتی برخوردار بوده اند و بیشترین میزان آگاهی در این پژوهش، مربوط به ریسک فاکتورهای پای دیابتی بوده است و دانشجویان در سایر حیطه های پای دیابتی، نیاز به آموزش بیشتری دارند. نگرش کلی دانشجویان پرستاری در این مطالعه، مثبت گزارش شده است و به نظر 21 درصد دانشجویان، مراقبت از پای دیابتی، برایشان وقت گیر می باشد. به علاوه بر اساس نتایج خودارزیابی دانشجویان پرستاری درمورد غربالگری پای دیابتی، تنها 5/7 درصد از افراد مشارکت کننده، عملکرد بسیار خوبی را داشتند که بسیار قابل تامل است و احتمالا با نگرش منفی نیمی از دانشجویان در ارتباط می باشد. همچنین 40 درصد از دانشجویان پرستاری اظهار داشتند که به طور کلی بررسی و ارزیابی پای دیابتی را انجام نمی دهند که البته نیاز به مطالعات بیشتری وجود دارد.