بررسی تأثیر عصاره متانولی گرده گل زنبور عسل در پيشگيری از تحمل و وابستگی ناشی از مورفین در موش سوری

Abstract

مقدمه: مشکل عمده‌ای که به دنبال مصرف مزمن اپیوئید‌ها وجود دارد مسئله‌ بروز وابستگی و تحمل است. مکانیسم‌های متعددی در ایجاد تحمل و وابستگی نقش دارند. از عوامل دخیل می‌توان به استرس اکسیداتیو، افزایش سایتوکاین‌های التهابی، فعال شدن سیستم گلوتامینرژیک اشاره کرد. با توجه به اینکه گرده گل اثرات مهارکننده‌ای در استرس اکسیداتیو و تولید فاکتورهای التهابی دارد؛ به عنوان ماده داروئی کم هزینه و در دسترسی جهت مطالعه پیشگیری از تحمل و وابستگی به مورفین انتخاب گردید.هدف: ارزیابی اثرات عصاره تام گرده گل زنبور عسل در پیشگیری از تحمل و وابستگی ناشی از مورفین در موش‌ سوری نر.روش کار: پنجاه سر موش سوری نر(20-30گرم) به صورت تصادفی انتخاب و در 5 گروه تقسیم شدند به مدت 10روز تحت تزریق رژیم‌های مربوطه قرار گرفتند. کنترل سالین، کنترل مورفین و گرده گل(12.5,25,50mg/kg,ip). سپس در روز یازدهم، پاسخ پایه حیوانات به آزمون هات‌پلیت، مورفین (9mg/kg,ip) تزریق شد و تست هات‌پلیت در چهار زمان‌ انجام گرفت. یک ساعت بعد از انجام تست هات‌پلیت، تزریق نالوکسان(4mg/kg, ip) صورت گرفته و علائم قطع مصرف(پرش و ایستادن روی دو پا) در طی نیم ساعت اندازه‌گیری شد. پس از خون‌گیری از آئورت شکمی، سرم‌ها جهت سنجش سطوح سرمی MDA و TAC جداسازی شد.یافته‌‌ ها: تزریق گرده گل زنبور عسل در هر سه دوز، تحمل و وابستگی به مورفین را به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل مورفین کاهش داد. گرده گل کاهش معنی‌داری در غلظت سرمی MDA و افزایش معنی‌داری در غلظت سرمی TAC در مقایسه با گروه کنترل مورفین ایجاد کرد.نتیجه گیری: یافته‌های مطالعه حاضر نشان داد که گرده گل زنبور عسل در پیشگیری از تحمل و وابستگی ناشی از مورفین مؤثر است. به نظر می‌رسد بخشی از مکانیسم‌های سودمندی آن، از مسیر مهار سیستم استرس اکسیداتیو باشد.