بررسی فیتوشیمیایی و بیولوژیکی عصاره های اندام هوایی گیاه Delphinium speciosum
Abstract
مقدمه: جنس Delphinium از خانواده Ranunculaceae می باشد. برخی از فعالیت های بیولوژیکی گونه های این جنس شامل اثرات ضد حشره و انگل است که به دلیل حضور ترکیبات آلکالوئیدی در این گیاهان می باشد.هدف: هدف از این مطالعه، خالص سازی و آنالیز ترکیبات آلکالوئیدی موجود در گیاه Delphinium speciosum و ارزیابی خواص ضد حشره و ضد باکتری عصاره این گیاه می باشد.روش کار: عصاره گیری از اندام هوایی گیاه انجام شد. فراکسیونه نمودن و خالص سازی عصاره با روش های LLE، ستون شیشه ای و TLC پره پراتیو منجر به جداسازی ترکیبات شد. خواص لاروکشی عصاره با توجه به راهنمای سازمان بهداشت جهانی (WHO) بررسی شد و برای سنجش اثرات ضد میکروبی عصاره از روش Agar disc diffusion استفاده شد.
یافته ها: بررسی فیتوشیمیایی عصاره متانولی گیاه منجر به جدا سازی 7 ترکیب شد که ساختار یکی از این موارد تعیین گشت. بررسی اثرات لاروکشی نشان داد که عصاره متانولی در غلظت ppm 1280 با 100% مرگ و میر، تمامی لارو های ناقل بیماری مالاریا را از بین برده و غلظت های کمتر فعالیت ضد لاروی وابسته به دوز را نشان می دهند. در بررسی اثرات ضد میکروبی عصاره متانولی، هیچ هاله عدم رشدی مشاهده نشد.نتیجه گیری: اثرات بیولوژیکی این جنس احتمالا به علت وجود ترکبات آلکالوئیدی است. عصاره این گیاه اثر لاروکشی خوبی در مقایسه با لاروکش استاندارد تمفوس دارد و با توجه به اثرات زیست محیطی لاروکش های شیمیایی، با انجام مطالعات تکمیلی می توان لاروکش های گیاهی را به عنوان لاروکش های سبز معرفی و در آینده نزدیک مورد استفاده قرار داد.